Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı Su ve Atıksu İstatistikleri 2024 verileri, Türkiye’de su tüketimi ve atıksu yönetiminde dikkat çekici artışları ortaya koydu. Su kaynaklarından çekilen toplam su miktarı artarken, belediyelerin arıtma ve altyapı hizmetlerinde yüksek kapsama oranına ulaşıldı.
2024’te Su Çekimi Rekor Seviyeye Yaklaştı
TÜİK verilerine göre; belediyeler, imalat sanayi, termik santraller, organize sanayi bölgeleri, maden işletmeleri ve köyler tarafından 2024 yılında su kaynaklarından toplam 20,3 milyar metreküp su çekildi. Bu rakam, 2022 yılında 19,2 milyar metreküp olarak kayıtlara geçmişti.
Çekilen suyun;
%54,6’sı denizlerden,
%23,6’sı yeraltı sularından,
%21,8’i yüzey sularından sağlandı.
Tatlı su kaynaklarından temin edilen su oranı ise toplamın %45,4’ü oldu. Denizden çekilen suyun %93,8’i termik santrallerde soğutma amacıyla kullanıldı.
Tatlı su kullanımında en büyük pay belediyelere ait. Tatlı sudan çekilen suyun;
%81’i belediyeler,
%7,3’ü imalat sanayi,
%5,8’i maden işletmeleri ve OSB’ler,
%4,3’ü köyler,
%1,6’sı termik santraller tarafından kullanıldı.
17,2 Milyar Metreküp Atıksu Doğrudan Alıcı Ortamlara Deşarj Edildi
2024 yılında toplam 17,2 milyar metreküp atıksu, doğrudan alıcı ortamlara bırakıldı. Bu atıksuyun;
%75,9’u denizlere,
%19,5’i akarsulara,
%1,1’i barajlara,
%0,8’i foseptiklere,
%0,6’sı göl ve göletlere,
%0,2’si araziye,
%1,9’u diğer alıcı ortamlara deşarj edildi.
Denize bırakılan atıksuyun %80,1’i soğutma suyundan oluştu. Toplam atıksuyun yarısından fazlası (%50,2) termik santrallerden kaynaklandı.
Soğutma Suyu Hariç Atıksuyun %78,3’ü Arıtıldı
Soğutma suyu hariç tutulduğunda, doğrudan alıcı ortamlara deşarj edilen atıksuyun %78,3’ü arıtıldı. Toplam atıksuyun;
%60,9’u soğutma suyu,
%39,1’i diğer atıksulardan oluştu.
Belediyelerde Su ve Kanalizasyon Hizmeti Yüksek Orana Ulaştı
Türkiye genelinde 1.401 belediyenin 1.397’sinde içme ve kullanma suyu şebekesi bulunuyor. Bu kapsamda, belediye nüfusunun %98,8’ine içme ve kullanma suyu hizmeti verildi.
Belediyeler tarafından su kaynaklarından çekilen 7,5 milyar metreküp suyun;
%39,8’i barajlardan,
%29,8’i kuyulardan,
%16,8’i kaynaklardan,
%9,6’sı akarsulardan,
%3,9’u göl, gölet veya denizlerden temin edildi.
Bu suyun 4,4 milyar metreküpü arıtıldı. Arıtılan suyun büyük bölümü (%96,7) konvansiyonel yöntemlerle temizlendi.
Kanalizasyon ve Arıtma Hizmetlerinde Dikkat Çeken Veriler
Belediye nüfusunun %92,8’ine kanalizasyon şebekesi ile hizmet verildi. Kanalizasyonla toplanan 5,8 milyar metreküp atıksuyun %85,4’ü arıtıldı.
Arıtılan atıksuyun;
%53,8’i gelişmiş,
%24,5’i biyolojik,
%21,4’ü fiziksel,
%0,3’ü doğal arıtma yöntemiyle temizlendi.
Arıtılan atıksuyun %1,3’ü ise sanayi ve tarımsal sulama gibi alanlarda yeniden kullanıldı.
Kişi Başı Günlük Su Tüketimi 255 Litre
2024 verilerine göre belediyelerde kişi başına günlük ortalama su tüketimi 255 litre olarak hesaplandı.
Üç büyükşehirde bu rakam:
İstanbul: 203 litre
Ankara: 270 litre
İzmir: 215 litre
Kişi başına günlük ortalama atıksu miktarı ise 210 litre oldu. İstanbul’da bu oran 291 litreye kadar yükseldi.
