Bu sahte görünümlü ilanlara “hayalet ilan” deniyor. Şirketler bu yöntemi kurumsal imajlarını güçlendirmek, CV toplamak ve piyasayı analiz etmek için kullanıyor. Ancak bu durum iş arayanlarda büyük moral kaybına neden oluyor. Uzmanlara göre yanlış bir toplumsal algı da oluşuyor: “İş var ama kimse çalışmak istemiyor.” Bu analiz, hayalet ilanların iş piyasasına ve toplum psikolojisine etkilerini ele alıyor.
Şirketler Neden Böyle Yapıyor?
İK Danışmanı Ece Besteci’ye göre şirketler bu ilanlarla aslında iki şeyi hedefliyor: Güçlü görünmek ve geleceğe hazırlık yapmak. Açık bir pozisyon olmasa da piyasadaki yetenek havuzunu tanımak istiyorlar. Ayrıca içeride terfi ettirilecek çalışanları dışarıdaki adaylarla kıyaslıyorlar.
Rakamlarla Gerçekler
Uluslararası araştırmalara göre her 10 iş ilanından 3’ü hayalet kategorisinde. Bu, iş arayanların ciddi zaman kaybı yaşadığını gösteriyor. Başvuru yapan milyonlarca aday, aslında olmayan bir fırsat için emek harcıyor.
İş Arayan Üzerindeki Etkiler
Sürekli olumsuz geri dönüş almayan iş arayan, kendini yetersiz hissetmeye başlıyor. Gençlerde motivasyon kaybı artıyor. Uzun süre işsiz kalanlarda ise umutsuzluk ve sosyal dışlanma hissi gelişiyor. Bu psikolojik etki, toplumda güven sorununu da büyütüyor.
Toplumsal Algı Sorunu
Sosyolog Dr. Emre Eyüboğlu, ilanların bolluğunun yanlış algılar yarattığını söylüyor. “İş çok ama kimse çalışmak istemiyor” gibi yorumlar işsizler üzerinde baskı oluşturuyor. Oysa gerçek, ilanların bir kısmının hiç doldurulmayacak olması.
Sonuç Yerine Değil, Değerlendirme
Hayalet ilanlar yalnızca işsizlerin değil, tüm toplumun güven duygusunu zedeliyor. Çalışma hayatında şeffaflık sağlanmadıkça bu sorun büyümeye devam edecek.