Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) 2025 yılı buğday alım fiyatlarını değerlendiren CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, 'Çiftçi toprağa değil, borca çalışıyor' dedi.
CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) 2025 yılı buğday alım fiyatlarını değerlendirdiği açıklamasında, buğday üretiminde kullanılan temel girdilerin son 5 yılda, TMO’nun açıkladığı fiyatlardan daha fazla arttığını belirtti. Genç, “Buğday alım fiyatı 2020’den bu yana yaklaşık 6 kat artarken, mazot yüzde 607, gübre yüzde 1133 zamlandı. Çiftçiye fiyat var gibi görünüyor ama gerçekte artan sadece maliyet” dedi.
CHP’li Genç’in hazırladığı tabloya göre 5 yıllık artışlar şöyle:
Girdi Kalemi 2020 fiyatı 2025 Fiyatı Artış Oranı
Mazot 6,5 TL 46 TL %607
Üre gübresi Bin 860 TL 19 bin 300 TL %937
DAP gübresi 2 bin 140 TL 26 bin 400 TL %1133
Genç, tabloya ilişkin, “Bu tablo, çiftçinin her yıl daha yüksek maliyetle, aynı ürünü üretmeye çalıştığını gösteriyor. Fiyatlar artıyor deniliyor ama artan yalnızca üreticinin maliyeti. Çiftçinin eline geçen net kazanç giderek azalıyor” ifadelerini kullandı.
Destek değil makyaj yapılıyor
Genç, Tarım ve Orman Bakanlığının ton başına 2 bin 520 TL destek verdiği açıklamasına da değinerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bu destekler genellikle geç yatıyor, yeterli değil. Çoğu zaman nakdi değil, ayni oluyor. Bu da çiftçinin cebine doğrudan etki etmiyor. Üstelik çiftçi ürününü TMO’ya satamayınca bu desteklerin çoğundan yararlanamıyor. Gerçekte bu destekler makyaj olarak kalıyor. Her yıl daha yüksek maliyetle üretim yapmaya zorlanan çiftçi, sattığı ürünle borcunu bile ödeyemiyor. Tarım Bakanlığı ise hala ‘rekor fiyat verdik’ diyor.”
Çiftçi buğday üretmek için kredi çekiyor
CHP’li Genç, çiftçinin tarımsal üretimden elde ettiği gelirle ailesini geçindiremediğini, borçla üretim yapmaya zorlandığını belirterek; “Çiftçi bugün buğday üretmek için kredi çekiyor, girdileri vadeli alıyor, yıl sonunda ürününü maliyetin biraz üstünde satabiliyorsa şanslı sayılıyor. Bu bir kazanç düzeni değil, borç düzenidir. Çiftçi toprağa değil, borca çalışıyor. Eğer mazotu, gübreyi, tohumu ucuzlatmazsanız; destek verseniz de çiftçi kar edemez. Tarım stratejik sektördür. Yarın gıda krizine düşmemek için bugünden çiftçiye sahip çıkmalıyız” ifadelerini kullandı.