Koramaz Vadisi, 16 Nisan 2020 tarihinde UNESCO Geçici Listesi’ne dahil edilerek uluslararası alanda da tanınan önemli bir kültürel miras haline geldi. Doğu-batı yönünde yaklaşık 12 kilometre uzunluğa sahip olan bu eşsiz vadi, yumuşak kayaçların milyonlarca yıl boyunca aşınmasıyla oluşmuş bir doğa harikası olarak öne çıkıyor.
Kayseri’de vatandaşlar hafta sonunu değerlendirmek adına şehrin doğal güzelliklerini araştırıyor. Bu kapsamda bu yerlerden birisi de 16 Nisan 2020’de UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dahil edilen Koramaz Vadisi oluyor. Alanda, ’Bir Aşk Hikâyesi’ Koramaz Vadisi Müzesi de bulunuyor. Vadide, Yukarı Bezirhane’nin tarihi yapısının onarım çalışmaları gerçekleşirken, Fuat Gökşen Evi ve Arap Ocağı’nın restorasyonları sürüyor. Mimar Sinan Evi, kütüphane binası ve Yukarı Harman Yeri Meydan düzenleme çalışmaları gerçekleştiriliyor. Koramaz Kafe ve Restoran da ziyaretçiler için hizmet veriyor. Devlet Su İşleri (DSİ) ile yürütülen su kaynaklarının iyileştirilmesi projesi de Melikgazi Belediyesi ile sürdürülüyor.
Kayseri sınırları içerisinde yer alan Koramaz Vadisi, doğu batı doğrultusunda 12 kilometre boyunca uzanmaktadır. Bölgenin tümünü oluşturan yumuşak kayaçlar aşınarak vadilerin oluşmasını sağlamıştır.Vadi içerisinde antik dönem yerleşimleri de yer almaktadır. Bunların içerisinde sayıları yüzlerce olan güvercinlikler, columbariumlar, anıt mezarlar, tümülüsler, yer altı savunma yapıları, yaşam alanları, ibadet alanları, ağıllar, gözetleme noktaları gibi çok sayıda farklı kullanım amaçlı yapı bulunuyor.
Bölgede birçok medeniyetin izine rastlamak mümkündür. Örneğin, başlangıçta barınma amaçlı kullanılan bir mağara daha sonra Roma döneminde detaylandırılarak kaya mezar olarak işlenmiştir. Hristiyanlığın serbest kalmasıyla beraber geç Roma veya erken Bizans’ta bu mağaralar kilise olarak yeniden şekillendirilmiştir. Selçuklu ve Osmanlı hakimiyeti ile beraber ise kiliselerin bir kısmı yine dini yapı olarak kullanılmaya devam etmiştir ki bu durum vadiyi oldukça değerli kılmaktadır. Bölgedeki bazı columbariumların güvercinliğe dönüştürülmesi ve yaygın güvercinlik kültürü yine bu vadiye has bir özelliktir. Yüzlerce yıldır farklı medeniyetler tarafından inşa edilmiş kaya oyma yapılar incelendiğinde her birinin ayrı mühendislik hesapları barındırdığı görülmektedir. Bu niteliklerinden dolayı Koramaz Vadisi kriter kapsamında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne dahil edilmiştir.