Benzin ve motorinin litre fiyatı, üç yıl önceye kıyasla iki katına çıktı. Yapılan hesaplamalara göre bu artış trendi devam ederse 2028 yılında pompa fiyatları 100 TL'ye dayanabilir. İstatistikler şaşırtıcı bir tablo ortaya koyarken, uzmanlar vatandaşları ve karar vericileri şimdiden uyarıyor.
Akaryakıt fiyatları son üç yılda ikiye katlandı
2022 yılının yaz aylarında benzinin litre fiyatı yaklaşık 25 TL seviyesindeydi. Aradan geçen 36 ayda, tüm indirim ve zam dengelerine rağmen benzin ve motorin fiyatları ortalama 50 TL bandına oturdu. Bu artış, sadece piyasadaki arz-talep dengesiyle açıklanamıyor. Döviz kurundaki dalgalanma, brent petrol fiyatlarındaki oynaklık ve artan vergiler bu yükselişte başlıca faktörler olarak öne çıkıyor.
Brent petrol ve dolar kuru fiyatların kaderini belirliyor
Türkiye’de akaryakıt fiyatları doğrudan döviz kuru ve uluslararası ham petrol fiyatlarına endeksli olarak belirleniyor. Brent petrolün varil fiyatı her ne kadar zaman zaman gerilese de, dolar/TL kurundaki yükseliş nedeniyle bu düşüş pompaya aynı şekilde yansımıyor. Ayrıca ÖTV ve KDV gibi vergilerle birlikte fiyatlar, uluslararası bazda gerilese bile içeride yüksek kalabiliyor. Bu da tüketici üzerindeki yükü azaltmak yerine kalıcı hale getiriyor.
Matematiksel projeksiyon: 2028’de 100 TL ihtimali
Son 3 yılda yaşanan yüzde 100’lük fiyat artışı, benzer şekilde önümüzdeki 3 yılda da tekrarlanırsa 2028 yazında litre fiyatlarının 100 TL’yi bulması olası görünüyor. Bu sadece olasılık bazlı bir tahmin olsa da, ekonomik parametrelerde istikrar sağlanamazsa akaryakıt fiyatlarının katlanarak artması kaçınılmaz hale gelebilir. Böyle bir artış, sadece bireysel araç kullanımını değil, ulaşım, tarım ve üretim maliyetleri yoluyla tüm ekonomiyi etkiler.
Uzmanlar uyarıyor: Bu eğilim sürdürülemez
Ekonomistler, akaryakıt fiyatlarındaki bu artışın uzun vadede sürdürülemez olduğunu belirtiyor. Yüksek fiyatların enflasyon üzerinde zincirleme etki yarattığı, tüketim davranışlarını değiştirdiği ve toplumun genel yaşam maliyetini artırdığı ifade ediliyor. Enerji fiyatlarındaki bu baskının azaltılması için yapısal reformlar, yerli kaynak kullanımı ve kur istikrarı gibi önlemler öneriliyor. Aksi takdirde 100 TL’lik benzin fiyatı, yalnızca bir varsayım değil, yeni bir gerçeklik olabilir.