Peki ama dövizle borçlanan şirketler gerçekten riskte mi? Bu kur fırtınası kimleri savurur, kimler ayakta kalır? Şimdi birlikte detaylara dalalım...
Kur Artışıyla Gelen Kabus: Borçlar Katlanıyor
Döviz borcu olan şirketler için kurdaki her artış, borç yükünü Türk Lirası cinsinden ağırlaştırıyor. 1 milyon dolar borcu olan bir firma, kur 20 TL’den 30 TL’ye çıktığında 10 milyon TL fazladan borçlu hale geliyor. Bu da bilançoları sarsıyor, kar-zarar tablolarını altüst ediyor.
Küçük Firmalar Daha Büyük Riskte
Özellikle KOBİ'ler bu konuda en kırılgan grubu oluşturuyor. Gelirleri TL, giderleri döviz olan bu firmalar kur farkını karşılamakta zorlanıyor. Nakit akışındaki bozulma ise iflasın eşiğine kadar götürebiliyor.
Hedging Yapmayan Yandı!
Kur riski yönetimi konusunda önlem almayan firmalar, adeta kur bombasının üzerine oturmuş durumda. Döviz borcunu hedge etmeyen şirketler, ani kur artışlarında büyük zararlar yaşayabiliyor. Hedging yapanlar ise en azından zararlarını sınırlı tutabiliyor.
İhracatçı Firmalar Şanslı mı?
İhracat yapan şirketler için dövizle borçlanmak daha az riskli olabilir. Çünkü gelirleri döviz bazlı olduğundan, borçlarını karşılamaları daha kolay. Ancak bu firmaların bile kur oynaklığı nedeniyle planlama yapması zorlaşıyor.
Faiz Artışları da Tuz Biber
Küresel piyasalarda faiz oranları arttığında, döviz cinsinden borçlanmak daha maliyetli hale geliyor. Hem kur yükseliyor, hem faizler artıyor: Yani borçlu şirketler için çifte kavrulmuş badem etkisi yaratıyor!
Yatırımcılar Dikkat: Borçluluğa Bakmadan Hisse Almayın
Borsada yatırım yapanlar için de uyarı zamanı! Şirketin döviz borcu yüksekse, kur artışı karı sıfırlayabilir. Bu nedenle yatırım yapılmadan önce şirketin döviz pozisyonu mutlaka incelenmeli.
Merkez Bankası Müdahaleleri Yeterli mi?
Merkez Bankası zaman zaman döviz kurlarına müdahale etse de, bu müdahaleler genellikle kısa vadeli etki yaratıyor. Piyasa koşulları ve küresel gelişmeler dövizi yönlendirirken, iç piyasadaki kırılganlık şirketleri savunmasız bırakabiliyor.
Borç Yapısını Gözden Geçirme Zamanı
Uzmanlar, özellikle TL gelirli şirketlerin dövizle borçlanırken iki kere düşünmeleri gerektiğini vurguluyor. Borcun vadesi, faiz oranı ve kur tahminleri mutlaka göz önünde bulundurulmalı.
Bankalar da Tedirgin
Dövizle borçlanan şirketlerin ödeme güçlüğü çekmesi, bankacılık sektörünü de riske sokuyor. Takibe düşen krediler artarsa, bu durum zincirleme bir krize neden olabilir.
Kurla Oynayan, Ateşle Oynar!
Dövizle borçlanan şirketler için kurdaki her kıpırdanma, geceleri uykusuz geçiren bir kâbus olabilir. Bu yüzden şirketlerin finansal planlamalarını çok daha dikkatli yapmaları, kur riskine karşı kalkanlarını hazırlamaları şart!