Kayseri'de bulunan ve 3 bin 916 metre yüksekliğiyle Türkiye'nin en yüksek beşinci dağı olan Erciyes Dağı, aktif bir volkan mı? Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Jeoloji Mühendisi Adnan Evsen, Erciyes’in aktif bir volkanik dağ olduğunu ancak kısa vadede patlama emareleri göstermediğini belirtti.
Erciyes Dağı’nın oluşumu ve volkanik tarihi
Türkiye’deki aktif yanardağlar arasında yer alan Erciyes Dağı’nın oluşum süreci hakkında bilgi veren Adnan Evsen, şu açıklamalarda bulundu:
"Erciyes Dağı ve Koç Dağı, yaklaşık 5.3 milyon yıl önce volkanik faaliyetlerine başlamıştır. Erciyes’in oluşumu iki aşamalı olarak değerlendirilmektedir. İlk evre, volkanik patlamalar ve kaldera oluşumu; ikinci evre ise kalderayla birlikte Göğ Dağı, Ali Dağı ve Lifos Dağı gibi domların oluşmasıdır. Erciyes’in volkanik faaliyetleri yaklaşık 2.6 milyon yıl önce başlamıştır."
Evsen, Erciyes’in patlamalı faaliyetleri, lav akıntıları ve volkanik akıntıları ile oluştuğunu ve sonraki evrelerde kül ile ponza akıntılarının etkili olduğunu da vurguladı.
Erciyes’te 20 bin yıl önce patlamalar gerçekleşti
Jeoloji mühendislerine göre, Erciyes Dağı’nda en son büyük volkanik olay 20 bin yıl önce gerçekleşti. Evsen, yapılan bilimsel araştırmalara dayanarak şu bilgileri verdi:
"Erciyes Dağı'nda meydana gelen en son olay, volkanik bir çığdır. Yaklaşık 2 kilometre çapında oluşan bu çığ, 7 kilometre mesafeye taşınarak çamurlu sel meydana getirmiştir. Yapılan yaş tayini çalışmalarına göre, Erciyes Dağı’nın son volkanik faaliyeti 5097 ile 8300 yıl önce gerçekleşmiştir. Erciyes’in en güncel volkanik faaliyetinin ise yaklaşık 80 bin yıl önce yaşandığı düşünülmektedir. Bir diğer araştırmaya göre ise Erciyes Dağı, yaklaşık 7 bin 900 yaşında olarak hesaplanmıştır."
Ayrıca, Maden Tetkik ve Arama (MTA) tarafından yapılan paleosismolojik araştırmalarda Erciyes’in 20 bin yıl önce patladığına dair kanıtlar bulunmuş, bu süreçte insan varlığının olduğu çanak-çömlek kalıntılarıyla tespit edilmiştir.
Erciyes Dağı aktif bir yanardağ mı?
Uluslararası Volkanoloji Birliği, Erciyes Dağı’nı aktif volkanik dağlar grubuna dahil etmektedir. Bu konuda açıklama yapan Evsen, şu ifadeleri kullandı:
"Günümüzde sadece lav püskürten volkanlar değil, son 10 bin yıl içerisinde en az bir kez patlayan yanardağlar da aktif sayılmaktadır. Bu nedenle, yapılan araştırmalara göre Erciyes Dağı halen aktif bir yanardağ olarak kabul edilmektedir."
Erciyes Dağı yeniden patlar mı?
Son yıllarda sıkça tartışılan "Erciyes Dağı yeniden patlar mı?" sorusuna da değinen Adnan Evsen, kısa vadede bir patlama emaresi görülmediğini vurguladı:
"Dünya genelinde yıllarca patlamayan volkanların daha sonra aktif hale geldiği bilinmektedir. Erciyes Dağı belli bir süre patlamamış olsa da ilerleyen dönemlerde yeniden patlayabilir veya uzun süre sessiz kalabilir. Ancak şu anda kısa vadede bir patlama beklentisi bulunmamaktadır."
Evsen, bir yanardağın patlama belirtileri göstermesi için Mikro depremlerin artması sıcak su çıkışlarında artış, zehirli gaz çıkışlarının gözlemlenmesi, hayvan ölümlerinin yaşanması, buzulların hızla erimesi, dağın hacimsel olarak kabarması gibi işaretlerin bir araya gelmesi gerektiğini söyledi.
"Şu an Erciyes’te bu belirtilerin hiçbiri gözlemlenmemektedir." diyerek, halkın endişelenmesine gerek olmadığını söyledi.