Kayseri’de, Kapalı Çarşı’nın tam altında gizli kalmış bir tarihin yattığını biliyor muydunuz? Şehrin can damarı olan çarşının altında 800 yıldır bekleyen Pervane Bey Medresesi, tarihi ile merak uyandırırken güzelliği ile de görenleri büyülüyor. Medrese hakkında bilgi veren tarihçi Mustafa Cingil, yapının yıllarca toprak altında kaldığı için bilinmediğini belirtti.
Cumhuriyet Meydanı’nın hemen yanı başındaki Camiikebir Mahallesi’nde bulunan Kayseri Kapalı Çarşı’nın tam altında yer alan 800 yıllık Pervane Bey Medresesi, merak konusu olmaya devam ediyor. Bu kapsamda medrese ile ilgili bilgi veren Tarihçi Mustafa Cingil, “Tarihi Kapalı Çarşı'da kazancıların hemen altında bulunan 800 yıllık bir medresedir. Ama pek bilinmez. Niye bilinmez? Yıllarca toprağın altında kaldığı için. Tarihi kendisi kadar önemlidir. Şöyle ki, 1243 Kösedağ Savaşı'yla beraber Selçuklular'ın yenilmesiyle Anadolu'ya Moğollar tahakküm etmiştir.
Dolayısıyla o dönemde 2. Gıyaseddin Keyhüsrev'in 3 oğlunu aynı anda Moğollar devletin başına geçirmişlerdir. Yani Moğollar, kendileri devleti yönetmektense, yerel yöneticiler aracılığıyla halkı idare etmeyi her zaman tercih etmişlerdir. Yine o dönem bu üç kardeşi aynı anda iktidara getirmişlerdir. Bahse konu olan medrese ise bu dönemden hemen sonra, 1273-1277 yılları arasında yaptırılmıştır. Banisi o dönemin çok önemli devlet adamlarından Müineddin Süleyman Pervane'dir. Zaten medresenin ismi de Pervane Bey Medresesi'dir” ifadelerini kullandı.
Ziyarete açılması bekleniyor!
Pervane Bey Medresesi’nin ziyarete açılması gerektiğini ifade eden Tarihçi Mustafa Cingil, “1277 yılında Müineddin Süleyman Pervane o dönemde hem Memlüklerle iş birliği içindedir hem de Hatıroğlu isyanı sırasında Memlük Türk sultanı Baybars'la ilişkiye giriyor. Bu ikili oynama sonucunda da Moğolların haber almasıyla beraber bu ikili oynamayı yargılıyorlar ve ölüme mahkum edip idam ediyorlar. Dolayısıyla bu medrese 1273 ve 1277 yılları arasında yapılmıştır.
Fakat kendisi hayatıyla, canıyla bedel ödediği gibi medrese de işte o tarihte Moğol ordusu tarafından yıkılıp yok ediliyor. Yıllarca bu yıkıntı topraklar altında kalmıştır ama eski kayıtlarda vardır. Ne zaman ortaya çıkıyor? 1985 yılında Tarihi Kapalı Çarşı restorasyona alınıyor. İşte o dönemde tesadüfen bir çöküntü neticesinde burası ortaya çıkıyor, bulunuyor. Araştırıldığında da kitaplarda yazan Pervane Bey Medresesi olduğu görülüyor. Tabii burası şu anda yeniden ihya edilme imkanı yok. Çok fazla tahribat görmüş. Dolayısıyla yeniden yapma imkanı yok. Buna da bu şekilde bir çare bulunuyor. 1980'li yıllarda hatta 90'lı yılların başında Bayındırlık Bakanlığı ve ilgili kurumların kararıyla burası kalıntıları bu şekilde bırakılıyor.
Üzerine adeta sanki bir AVM garajı gibi ortam hazırlanıyor, üstüne bir beton dökülüyor, ayaklar yapılıyor ve korumaya alınıyor. Ama burada böylesine önemli bir medrese olduğunu hiç kimse bilmez. Şimdi burada gördüğünüz sadece, daha doğrusu ortaya çıkarılan medresenin belki de dörtte biri, beşte biridir. Çok daha büyüktür. Fakat şu anda değerli iş yerlerinin, mülklerin altında olduğu için diğer kısımlar şu anda toprak altında. Ama şu kısım bile bize yeterlidir. Dolayısıyla buranın aslında her şeyi hazır, ziyaretgah olması için. Sadece biraz görsellik katılıp halka açılması gerekiyor” dedi.