Temmuz ayı başı itibarıyla sigara fiyatlarında belirgin bir yükseliş yaşandı. Özellikle ÖTV kaleminde yapılan artış, perakende fiyatlara ciddi oranda yansıdı. Üretici fiyat endeksine (ÜFE) göre belirlenen ÖTV artışı, yılın ilk beş ayında yüzde 12.92 seviyesindeydi. Haziran ayı itibarıyla ise yüzde 15’e yakın bir oran bekleniyordu. Yapılan yeni düzenlemeyle, vergi oranları sigara paket fiyatlarını yeniden yukarı çekti.
Vergi kalemlerine yüksek oranlı ayarlama
Asgari maktu vergi tutarı yüzde 15’lik artışla 42.11 TL seviyesine çıkarıldı. Maktu vergi oranı ise 10.50 TL'den 12.07 TL’ye yükseldi. Bu düzenlemeyle birlikte sigara başına alınan toplam vergi yükü 65 TL’ye ulaştı. Artışın temelinde ise enflasyon oranına bağlı olarak uygulanan otomatik vergi güncellemeleri yer alıyor.
Nispi vergi oranlarında yeni bir düzenleme
Geçtiğimiz günlerde alınan karar doğrultusunda nispi vergi oranı yüzde 53.5’ten yüzde 50 seviyesine indirildi. Ancak bu düşüş fiyatlara olumlu değil, dolaylı olumsuz yansıdı. Eskiden 1 TL’lik vergi artışı 7.5 TL’lik fiyat artışı oluştururken, bu etki artık 3.8 TL seviyesinde olacak. Yani zam doğrudan hissedilmekten çok dolaylı yoldan fiyatları yükseltiyor.
Ortalama zam miktarı 10 TL'yi buldu
ÖTV ve KDV artışlarıyla birlikte paket başına ortalama 10 TL zam yapıldı. Böylece en düşük sigara fiyatı Temmuz itibarıyla 80 TL’ye çıktı. ÜFE’nin artış eğiliminde olması, yılın ikinci yarısında da benzer zamların gelebileceğini gösteriyor. Sigara tüketicileri yeni fiyat etiketleriyle karşı karşıya kalacak.
Tiryakiler için ekonomik yük daha da arttı
Vergi politikalarının temel hedefi tüketimi azaltmak olsa da, zamların doğrudan etkisi ekonomik olarak hissediliyor. Paket başına vergi yükünün artmasıyla birlikte sigara artık ciddi bir bütçe kalemi hâline geldi. Yıl sonuna kadar ek vergi artışlarının olup olmayacağı ise belirsizliğini koruyor. Uzmanlar, tiryakilerin bu artışlarla birlikte tüketim davranışlarında değişim yaşanabileceğini belirtiyor.