Ulusal Hesaplar: Makro ekonomik hesapların sunulduğu anlamlı, tutarlı ve bütünleşmiş hesaplardır.
Uluslararası alanda kabul görmüş kavramlar, tanımlar, sınıflandırmalar ve muhasebe kurallarının bütünü Ulusal Hesaplar Sistemini oluşturur.
Üretim, harcama ve gelir gibi temel konular tanımlanır, aralarındaki ilişki yansıtılır.
Uluslararası standartlar: Birleşmiş Milletler Ulusal Hesaplar Sistemi (SNA) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’dir (ESA).
Sınıflama, tanım, kavram ve hesaplama kuralları bu sistemlerin standartları tarafından belirlenir.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üçer aylık dönemler itibarıyla gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) değerlerini, ESA’ya uyumlu olarak yayımlamaktadır.
Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH): Belirli bir dönemde yurt içinde üretilmiş nihai mal ve hizmetlerin toplam değerini gösterir.
GSYH; üretim, gelir ve harcama yöntemleri ile ayrı ayrı hesaplanır.
Ancak, uygulamada veri kaynaklarındaki farklılıklar ve hesaplama güçlükleri nedeniyle yöntemler birbirine eşit olmayabilir. Ülkeler en güvenilir buldukları yöntemi temel yöntem olarak belirler.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) GSYH hesaplamalarını üretim, harcama ve gelir yöntemlerinin her üçünü de kullanarak yapmaktadır. GSYH tahminlerinde kullanılan temel yöntem üretim yöntemidir.
Kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla: Cari fiyatlarla tahmin edilen gayrisafi yurtiçi hâsıla büyüklüğünün yıl ortası nüfus tahminine bölünmesi ile Türk Lirası olarak elde edilir. Hesaplanan bu değerin ithalat ağırlıklı ortalama dolar kuruna bölünmesi ile dolar değeriyle kişi başına gayrisafi yurtiçi hâsılaya ulaşılmaktadır. 2013 yılı ve sonrası için, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığından temin edilen verilere göre, geçici koruma statüsüyle ülkede bulunan Suriyeliler yıl ortası nüfusa eklenerek kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla değerleri hesaplanmaktadır.
Cari fiyatlarla: GSYH hesaplamaları üç aylık ve yıllık olarak yapılmaktadır. Her dönem için piyasada geçerli fiyatlarla yapılan hesaplamalar cari fiyatlarla hesaplardır.
Zincirlenmiş hacim değerleriyle: Üretimdeki değişimin daha sağlıklı ölçülebilmesi için enflasyon etkisinin arındırılmasıyla yapılan hesaplamadır.
Büyüme hızı: GSYH zincirlenmiş hacim değerlerine göre hesaplandığında, ilgili dönemin bir önceki yıl aynı dönemine göre arasındaki artış veya azalış oranı, büyüme hızı (yada değişim oranı) olarak adlandırılır.
