Son günlerde sıfır araçlar üzerindeki vergi yükü yeniden gündemde. Özellikle pick-up tipi araçlarda yapılan ÖTV düzenlemesi sonrası, KDV oranlarında da ciddi artışlar yaşanıyor. ÖTV’nin yüzde 4’ten yüzde 50’ye çıkması, zincirleme şekilde hesaplanan KDV’yi doğrudan etkiliyor. Bu durum, toplam vergi yükünü birkaç kat artırıyor. Vergi uzmanları, sistemin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini belirtiyor.
Mali tablo kısa sürede değişti
Nefes Gazetesi’nden Ali Öztürk’ün örnek hesaplamasına göre; trafik tescil hariç 2 milyon 665 bin TL’lik bir pick-up aracın önceki ÖTV tutarı 106 bin TL seviyesindeydi. Yeni oranla birlikte bu tutar 1 milyon 327 bin TL’ye çıktı. Araç değeri arttıkça KDV kalemi de yükseliyor. Bu da toplamda tüketiciye ciddi bir maliyet yüklüyor. Tablo sadece pick-up’larla sınırlı değil.
KDV artışı ikinci çarpanı oluşturdu
ÖTV’nin artması, otomatik olarak KDV hesaplamasını da etkilediği için maliyetler katlanarak büyüyor. Düzenlemeden önce aynı araç için 552 bin TL olan KDV, düzenleme sonrası 796 bin TL’ye yükseldi. Araç fiyatı 3 milyon 983 bin TL’ye çıkarken, sadece vergi toplamı 2 milyon 124 bin TL’yi buldu. Bu da vergi yükünde yüzde 222'lik bir artış anlamına geliyor. Alıcı, araca değil, vergiye para ödüyor.
Tepkiler büyüyor, sistem eleştiriliyor
Sektör temsilcileri, bu artışların alım gücünü zayıflatacağını ve otomotiv piyasasını yavaşlatacağını öngörüyor. Özellikle ticari araç alımlarında bu yükün şirketleri zorlayacağı belirtiliyor. Ekonomistler, dolaylı vergi sisteminin artık sürdürülemez hâle geldiğini savunuyor. Hükûmetin ilerleyen günlerde bu konuda bir istisna veya düzenleme getirip getirmeyeceği merak ediliyor. Tüketiciler ise daha şimdiden alternatif arayışına girmiş durumda.
