Türkiye’de milyonlarca hektar tarım arazisi bulunuyor. Ancak bunların bir kısmı uzun süredir işlenmeden bekliyordu. Tarım ve Orman Bakanlığı, bu arazilerin yeniden üretime kazandırılması için harekete geçti. Yapılan çalışmaların ardından binlerce dekar toprağın kiraya verilmesine karar verildi. Böylece hem üretim artacak hem de sahipleri düzenli gelir elde edecek.
Sezonluk Kiralama Başlıyor
Bakanlık, üst üste iki yıl ekilmeyen arazilerin kiraya çıkarılacağını duyurdu. 1 Eylül itibariyle başlatılacak uygulama, sezonluk kiralama esasına dayanıyor. Her yıl yenilenecek bu sistemle birlikte üretim sürekliliği sağlanacak. Antalya’da 4 bin 300 dekar, Konya’da 10 bin dekar, Kayseri’de ise 1650 parsel boş arazi tespit edildi. Diğer illerde de benzer incelemeler yapıldı ve kullanılmayan topraklar belirlendi.
Başvurular Nasıl Yapılacak?
Kiralama süreci şeffaf şekilde yürütülecek. Arazileri kiralamak isteyenler, il müdürlüklerine başvuruda bulunabilecek. Bunun için özel hazırlanmış tarım arazisi kiralama formunun doldurulması gerekiyor. Başvurular Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de yapılabiliyor. Birden fazla talep olduğunda en yüksek teklif sahibine öncelik tanınacak. Tekliflerin eşit çıkması durumunda ise arazisine bitişik işletmeler ya da tarımsal potansiyeli yüksek olan üreticiler tercih edilecek.
Kullanım Şartları ve Denetimler
Kiralama bedeli, aynı bölgede bulunan benzer arazilerin ortalamasına göre belirlenecek. İlanlar 7 gün süreyle muhtarlıklarda ve internet ortamında yayımlanacak. Kiralama süreci sezonluk olacak ve her yıl yenilenecek. Ancak tarım dışı kullanımın tespit edilmesi halinde sözleşme iptal edilecek. Bu durumda sorumlular bir sonraki yıl ihalelere alınmayacak.
Ekonomik Katkı Beklentisi
Türkiye’de yaklaşık 23 milyon hektar tarım arazisi bulunuyor. Bunların 3 milyon hektarının işlenmediği tahmin ediliyor. TÜİK’in 2023 verilerine göre hektar başına ortalama 25 bin lira tarımsal değer hesaplanıyor. Bu kapsamda atıl arazilerin ekonomiye kazandırılmasıyla yıllık 75 milyar TL’lik katkı sağlanması bekleniyor. Hem üreticinin geliri artacak hem de ithalat bağımlılığı azalacak.
Kira Gelirleri Nasıl Ödenecek?
Kira gelirleri hiçbir kesinti yapılmadan doğrudan arazi sahiplerine aktarılacak. Arazinin sahibinin vefat etmiş olması ve miras paylaşımının yapılmamış bulunması halinde ise kira bedeli kamu bankalarında açılacak hesaba yatırılacak. Hak sahipleri daha sonra bu bedeli teslim alabilecek. Mülkiyet hakkı sahiplerde kalmaya devam edecek. Bakanlık, “topraklara el konuluyor” yönündeki iddiaları yalanladı.
Uygulamanın Amacı
Amaç, tarımsal üretimi artırmak, gıda arz güvenliğini güçlendirmek ve cari açığı azaltmak. Uzmanlar, atıl toprakların yeniden üretime kazandırılmasını ülke ekonomisi için olumlu bir adım olarak değerlendiriyor.
