Kayseri'de kış aylarının vazgeçilmezi olan odun sobaları ve şömineler hakkında uzmanlardan kritik bir sağlık uyarısı geldi. Yeni bilimsel araştırmalar, odun sobalarının yaydığı ince partiküllerin, akciğer fonksiyonunu sigara dumanına benzer bir hızla ve kalıcılıkla azalttığını ortaya koydu. Kayseri'de soba kullananlar dikkat! Akciğer sağlığını korumak için hangi noktalara dikkat etmeliyiz? İşte uzmanların uyarıları ve detaylar...
Kayseri’de soba kullananlar için kritik uyarı: Akciğer riski yükseldi
Kış mevsimi geldiğinde sıcak ve nostaljik bir atmosfer sunan odun sobaları, Kayseri'de soba kullananlar için uzun yıllardır yaygın bir ısınma yöntemi olmuştur. Ancak son dönemde farklı ülkelerde yapılan geniş çaplı bilimsel araştırmalar, bu ısınma yönteminin potansiyel sağlık risklerini gözler önüne seriyor. Uzmanlar, odun sobalarından çıkan ince partiküllerin, insan sağlığı üzerindeki etkilerinin sanılandan çok daha ciddi olduğunu belirtiyor.
Yapılan çalışmalar, odun sobası kullanan kişilerde, sekiz yıllık takip süresi boyunca akciğer fonksiyonunun ortalama 120 ml azaldığını ortaya koydu. Buna karşın, diğer ısınma yöntemlerini tercih edenlerde bu düşüş yalnızca 70 ml seviyesinde kaldı. Bu keskin fark, Kayseri'de soba kullananlar için dikkat edilmesi gereken en önemli veriyi oluşturuyor.
Odun dumanı sigara dumanına benzer hasar veriyor
Bilim insanları, bu hızlandırılmış akciğer fonksiyonu düşüşünün temel nedenini, odun yakılmasıyla ortaya çıkan partikül maddeler ve ince tozlar olarak açıklıyor. Bu ultra ince maddeler, solunum yoluyla doğrudan ciğerlere ulaşarak dokularda kalıcı iltihaplanmaya yol açıyor. Uzmanlara göre, uzun vadede oluşan bu hasar mekanizması, tıpkı sigara dumanının yol açtığı hasar kadar yıkıcı olabiliyor.
Bu durum, odun dumanının ev içinde "sessiz bir tehdit" biriktirdiğini gösteriyor. Uzmanlar, özellikle solunum yolu iltihaplarının, astım ve KOAH riskinin bu partikül madde solunmasıyla doğrudan ilişkili olabileceğini vurguluyor.
Zararın fark edilmesi zorlaşıyor
Araştırmacılar, odun sobası kullanımının genellikle maddi durumu daha iyi ve ev koşulları daha sağlıklı olan ailelerde daha yaygın olduğu gerçeğine dikkat çekiyor. Kayseri'de soba kullananlar arasında, sigara içme oranının veya mevcut solunum hastalığı oranının düşük olduğu bu evlerde, odun dumanının yol açtığı zararın etkisinin uzun süre maskelenebildiği ifade ediliyor. Gerçek risk, bu nedenle daha geç ortaya çıkıyor ve önlem alma süresi daralıyor. Bilim insanları, artık odun sobalarının sağlığı etkileyebileceğini çok net biçimde ortaya koyduklarını belirtiyor.
Kayseri’de soba kullananlar için uzman önerileri
Uzmanlar, soba kullanmaya devam edecek olan Kayseri'de soba kullananlar için akciğer sağlığını korumak adına alınması gereken basit ancak hayati önlemleri paylaştı:
Yıllık Baca Temizliği: Sobaların bacaları, dumanın dışarı atılma verimini artırmak için yılda en az bir kez temizlenmelidir.
Kaliteli Odun Kullanımı: Nem oranı düşük ve kimyasal işlem görmemiş kaliteli odunlar tercih edilmeli. Kuru odun, daha az duman ve partikül çıkarır.
Atık Yakmaktan Kaçının: Kimyasal işlem görmüş odunlar, plastik veya evsel atıklar kesinlikle sobaya atılmamalıdır. Bu maddeler, en tehlikeli ince tozları ve kanserojenleri üretir.
Soba Bakımı: Soba ve baca sistemleri, sızıntı ve verim kaybını önlemek için düzenli olarak kontrol edilmeli ve bakımı yapılmalıdır.
