Kayseri’nin tarihi ticaret merkezlerinden Kazancılar Çarşısı’nda, yaz sezonunun gelmesiyle birlikte beklenen gurbetçi hareketliliği esnafın beklentilerini karşılamadı. Çarşı esnaflarından kuyumcu Şaban Zikkavun, altın piyasası ve gurbetçilerin alışveriş eğilimlerine ilişkin dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu.
Hafta sonlarına girerken piyasalarda gözlemlenen sınırlı değişimle birlikte, vatandaşın alım gücünün düşmesi çarşıdaki canlılığı olumsuz etkiliyor.
Gurbetçi var ama çarşıda hareket yok
Kuyumcu Şaban Zikkavun, son haftalarda gözlemlenen fiyat değişimlerini değerlendirerek, "Hafta sonları genellikle altın fiyatlarında sabit olarak kapatıyor. Fiyatlar bildiğiniz gibi hafta sonuna doğru bir miktar yükseliş olmuştu ama cuma günü öğleden sonra fiyatlarda bir değişim olmadı" dedi.
Cumartesi günü itibarıyla küçük altın 7.260 TL, yarım altın 14.500 TL, tam altın ise 29.800 TL seviyelerinde işlem gördü. Ancak bugün (Pazar) itibarıyla fiyatlarda küçük çaplı artışlar yaşandı. Güncel verilere göre çeyrek altın 7.350 TL, yarım altın 14.700 TL, tam altın 29.400 TL, gremse altın 73.500 TL, gram altın ise 4.280 TL seviyesine ulaştı.
Satışlar geçen yılın yarısını bile bulmuyor
Gurbetçi sezonunun çarşıya etkisinin bu yıl sınırlı kaldığını vurgulayan Zikkavun, “Piyasada ufak tefek de olsa bir canlanma var ama tabii ki bu canlılık geçen yıllara kıyasla hemen hemen yarıdan daha az.
Geçen yıl bazına baktığımızda yaptığımız satışın bugün mevsim itibarıyla şu anda yüzde 35 civarında ancak yapabiliyoruz. Yani gurbetçi sezonuyla gurbetçi sezonu öncesi arasında çok değişen bir fark yok" ifadelerini kullandı.
Düğün sezonu başladı ama alışveriş zayıf
Normal şartlarda yaz aylarıyla birlikte düğün sezonunun başlaması ve gurbetçilerin Türkiye’ye dönüşleriyle piyasada yoğun bir hareketlilik yaşanması beklenirken, bu yıl tablo beklenenden çok uzak. Zikkavun, “Halbuki düğünler başladı, gurbetçi geldi, piyasanın çok canlı olması gerekir. Ama maalesef şu anda Türkiye’de gurbetçinin gelişinin çok aşırı bir yansıması perakende sektörüne ulaşmadı” dedi.
Avrupa'daki kriz, Türkiye'deki piyasayı da etkiliyor
Şaban Zikkavun’un dikkat çektiği bir diğer önemli konu ise Avrupa’daki ekonomik kriz. Gurbetçilerin yaşadığı ülkelerde ciddi ekonomik sıkıntıların baş gösterdiğini vurgulayan Zikkavun, bu durumun Türkiye’deki alışveriş potansiyeline de doğrudan yansıdığını belirtti:
“Avrupa’da da çok büyük krizler var. Vatandaş bunu Türkiye’de yaşayanlar bilmiyor, Avrupa’daki yaşayanlar da kabul etmiyor. Ama baktığınızda bir pipet normalde yağlı kıymalı iken daha önceki yıllarda şimdi 10-12 Euro civarına kadar çıkmış durumda. Bir çikolata beş yıl önce 0,59 sent iken bugün 1,40 Euro’ya kadar yükseldi.”
Avrupa’da maaşlara zam yok, alım gücü düştü
Zikkavun, Türkiye’de yapılan zamlara karşılık işçi ve memura da artış yapıldığını ancak Avrupa’da bu durumun tam tersine işlediğini belirtti: “Türkiye’de yapılan zamların karşılığında işçi ve memura da zam veriliyor. Hemen hemen baktığımızda yüzde 10 aşağı yukarı karşılayacak şekilde.
Ama Avrupa’da gıdaya zam var, kiraya zam var; işçinin maaşına hiçbir zaman zam olmuyor. Bu da tabii ki Avrupa ekonomisinde çalışan kitleyi zor duruma bırakıyor. Para biriktiremiyorlar. Para biriktiremeyince de Türkiye’ye gelip rahat bir alışveriş yapma imkânı bulamıyorlar.”
Altın artık onlar için daha pahalı
Zikkavun son olarak altının döviz karşısındaki artışına dikkat çekti. “Daha önce de dediğim gibi, bir küçük altın geçen yıl yaz mevsiminde yaklaşık 115 Euro iken, bugün baktığımızda bir küçük altın 150 Euro oldu. Vatandaşın alım gücü gün geçtikçe altın bazında azalıyor” diyerek, mevcut ekonomik koşulların hem yerli hem de gurbetçi tüketiciyi ciddi şekilde etkilediğini belirtti.
Kazancılar Çarşısı esnafı, yazın ikinci yarısına girilmesine rağmen beklediği hareketliliği hâlâ göremedi. Umutlar ağustos ayına ve yaklaşan düğün sezonunun yoğunlaşmasına kalmış durumda.
