Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından Selçuklu Kongre Merkezi'nde düzenlenen “Şehir ve Aile Şurası”nın açılışında yaptığı konuşmada, aile yapısının Türkiye’de yaşadığı dönüşüme dikkat çekti. Bakan Göktaş, modern yaşamın getirdiği dinamiklerin aile kurumunu doğrudan etkilediğini belirtti.
Göktaş, hızlı kentleşme ve dijitalleşmenin sosyal hayatta yarattığı değişimin aile üzerindeki etkilerini değerlendirirken, “İçinde bulunduğumuz çağda hızlı kentleşme, dijitalleşme ve küreselleşme gibi olgular hayatımızın her alanını değiştiriyor. Elbette şehirleşme, ekonomik gelişim ve modernleşme açısından pek çok fırsat sunuyor. Ancak bunun aile yapımız üzerinde önemli etkileri olduğunu da görüyoruz” dedi.
Eskiden üç neslin bir arada yaşadığını hatırlatan Göktaş, aile yapısındaki dönüşümün verilerle artık çok daha görünür hale geldiğini vurguladı.
“Evlilik yaşının artması, boşanma ve hiç evlenmeme oranlarının yükselmesinin de etkisiyle tek kişilik hane oranı yüzde 20'ye ulaşmış durumda. Bireyselleşme, sosyal izolasyon ve yalnızlık giderek artıyor” diyen Göktaş, modern şehir yaşamı içinde ebeveyn-çocuk ilişkisinin de zayıflayabildiğini söyledi.
“Kalabalık Yalnızlık” ve Demografik Gerileme
Türkiye’nin demografik yapısında ciddi bir değişim yaşandığını ifade eden Bakan Göktaş, Türk Dil Kurumu’nun bu yılın kavramını “Kalabalık yalnızlık” olarak belirlemesinin de bu tabloyu yansıttığını dile getirdi.
Demografik dönüşüme ilişkin çarpıcı veriler paylaşan Göktaş, şöyle konuştu:
“Demografik dönüşümün izleri hanelerimizde belirginleşiyor. Ortalama hanehalkı büyüklüğü 3,11'e gerilemiş durumda. Günümüzde hanelerin yüzde 57'sinde 18 yaş altı çocuk yok. TÜİK projeksiyonlarına göre önümüzdeki 5 yılda ilkokul çağındaki çocuk sayısı 900 bin azalacak. Şunu çok net ifade etmek isterim, karşı karşıya olduğumuz bu gibi sorunların temelinde aile kurumunun zayıflaması yatıyor.”
“Medya ve Dijital Platformlar Tüketim Kültürünü Dayatıyor”
Konuşmasında küresel kültürel etkilerin aileyi tehdit ettiğini söyleyen Bakan Göktaş, medya ve dijital dünyanın toplumsal değerler üzerindeki baskın etkilerine vurgu yaptı:
“Medya ve dijital platformlar, hız ve tüketim kültürünü merkeze alan bir düzeni dayatıyor. Ve tüm bunlara ek olarak, kadın ve erkek kimliğini belirsizleştiren cinsiyetsizleştirme söylemleri, aile yapısının en temel dayanaklarını hedef alıyor.”
Bu bağlamda aile kurumunun güçlendirilmesinin ulusal bir öncelik haline geldiğini ifade eden Göktaş, 2025 Aile Yılı kapsamında yapılan çalışmalardan bahsederek:
“2025 Aile Yılı toplumun tüm kesimlerinde büyük bir teveccühle karşılık buldu. Bakanlık olarak yıl boyunca 15 binden fazla etkinlik ve faaliyet gerçekleştirdik. Pek çok sektörde yaptığımız bin 926 indirim anlaşmasıyla çiftlerimizin evlilik hazırlıklarını kolaylaştırdık.” dedi.
Destek politikalarının kapsamını hatırlatan Göktaş, ayrıca “Aileyi ve nüfus yapısını güçlendirmeyi, bütün toplumu kapsayan ortak bir hedef haline getirdik” ifadelerini kullandı.
Başkan Altay: “Aile Çökerse Toplum da Çözülür”
Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay ise konuşmasında aile kavramının medeniyet açısından taşıdığı öneme vurgu yaptı.
Altay, mevcut tehditlere karşı güçlü bir duruş sergilenmesi gerektiğini belirterek,
“Bizim medeniyetimizde mukaddes kabul edilen, kökleri bin yıllık inanç ve kültür birikimine dayanan aile yapısı, ne yazık ki bugün ciddi tehditlerle karşı karşıyadır. Ailenin içi boşaltılmakta, insani değerler zayıflatılmakta, ben merkezli bir zihniyet güç kazanmaktadır” dedi.
Ailenin güçlendirilmesinin toplumun geleceği açısından zorunlu olduğuna dikkat çeken Altay,
“Çünkü aile güçlenirse toplum güçlenir; aile çökerse toplum da çözülür” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2025’i “Aile Yılı”, 2026–2035 dönemini ise “Aile ve Nüfus 10 Yılı” ilan ettiğini hatırlatan Altay, bunun devletin konuya verdiği önemin göstergesi olduğunu kaydetti.
“Bu noktada şehirle aile arasındaki bağın yeniden güçlendirilmesi büyük bir zorunluluk” diyen Altay, Konya’nın “Aile Dostu Şehir” vizyonuyla çalışmalarını sürdüreceğini belirtti.
Vali Akın: “Aileyi Desteklemek Hepimizin Ortak Görevi”
Konya Valisi İbrahim Akın da şuranın önemine dikkat çekerek, aile odaklı politikaların şehirlerin geleceği için kritik olduğunu söyledi.
Akın, “Cumhurbaşkanımızın tensipleriyle 2025 yılının 'Aile Yılı' ilan edilmiş olması, şûramızın anlamını ve sorumluluğunu daha da artırmaktadır. Değişen toplumsal dinamikler karşısında aileyi desteklemek bugün hepimizin ortak görevidir” dedi.
Şurada aile odaklı hizmetlerden dijitalleşmeye, kültürel değer aktarımından risklerin önlenmesine kadar geniş bir konu yelpazesinin ele alınacağını belirten Vali Akın,
“Şûramızda; yerel yönetimlerin aile odaklı hizmet kapasitelerinin artırılmasından, dijitalleşme ve sosyal destek mekanizmalarına, kültürel kimlik ve değer aktarımından aile içi risklerin önlenmesine, ruh sağlığı ve aile iletişiminden kırılgan grupların ailedeki yerine ve elbette 'Aile Dostu Kent' yaklaşımına kadar geniş bir çerçevede ele alacağız” diye konuştu.
