Trafikte seyreden araçların güvenliği ve çevreye duyarlılığı, günümüzün en önemli konuları arasında yer alıyor. Bu bağlamda, Avrupa Birliği (AB) yetkilileri, karayolu güvenliğini artırmak ve emisyonları düşürmek amacıyla yeni tedbirler üzerinde çalışıyor. Ehliyet sistemlerine yönelik ek yaş önlemlerinin ardından, şimdi de otomobilleri kapsayan yeni kısıtlamalar masada. Özellikle eski model araçların trafikten kademeli olarak çekilmesi veya daha sıkı denetlenmesi planlanıyor. Bu yeni teklif, Avrupa Komisyonu'nun gündeminde önemli bir yer tutuyor.
10 Yaş Üzeri Araçlara Yıllık Muayene Geliyor
Avrupa Komisyonu'na sunulan ve kamuoyunda geniş yankı uyandıran teklif, yaşlı araçların trafikteki dolaşımını kısıtlamayı hedefliyor. Uzmanlar, gelişen otomobil teknolojileri sayesinde yeni nesil otomobillerin kazalara karşı daha dayanıklı ve çevreye karşı daha hassas olduğunu belirtiyor. Bu doğrultuda, eski otomobil kullanımını sınırlamak amacıyla 10 yaş üzeri otomobillere ek muayene zorunluluğu getirilmesi önerildi. Eğer bu teklif yasalaşırsa, ilgili araç sahipleri için her yıl düzenli muayene bir zorunluluk haline gelecek. Bu durum, araç bakım maliyetlerinde bir artışa neden olabileceği gibi, eski araçların ikinci el piyasasını da etkileyebilir.
Avrupa Komisyonu'ndan Kritik Açıklama ve Tarih
Söz konusu yeni teklife ilişkin önemli bir açıklama Avrupa Komisyonu tarafından yapıldı. Komisyon, 24 Nisan 2025 tarihinde yaptığı duyuruda, teklifin detaylarına yer verdi. Buna göre, 10 yaş ve üzerindeki tüm otomobiller ile kamyonetler, teklifin yürürlüğe girmesi halinde her yıl periyodik araç muayenesine tabi tutulacak. Bu, mevcut muayene aralıklarının bu araç grubu için kısalacağı anlamına geliyor. Düzenlemenin hayata geçmesiyle birlikte, milyonlarca araç sahibinin araçlarını yıllık olarak yetkili muayene istasyonlarına götürmesi gerekecek. Bu uygulama, araçların teknik yeterliliklerinin daha sık kontrol edilmesini sağlayacak.
AB Ulaştırma Komiseri'nden Değerlendirme
Yeni düzenlemeye ilişkin açıklamalarda bulunan AB Ulaştırma Komiseri Apostolos Tzitzikostas, girişimin önemine vurgu yaptı. Tzitzikostas, “Bu girişim yollarımızı daha güvenli, havamızı daha temiz hale getirecek ve vatandaşların yaşamını kolaylaştıracak” ifadelerini kullandı. Komiserin bu sözleri, teklifin temel amaçlarını özetler nitelikte. Trafik kazalarının azaltılması, hava kirliliğinin önüne geçilmesi ve genel olarak yaşam kalitesinin artırılması, bu düzenlemenin beklenen başlıca faydaları arasında sıralanıyor. Uzmanlar da benzer şekilde, eski araçların emisyon değerlerinin yüksekliğine ve güvenlik donanımlarının yetersizliğine dikkat çekiyor.
Kararın Türkiye Açısından Bağlayıcılığı
Avrupa Komisyonu tarafından alınacak bu kararın Türkiye için doğrudan bir bağlayıcılığı bulunmuyor. Türkiye, AB üyesi olmadığı için Komisyon kararları doğrudan uygulanmıyor. Ancak, AB standartları ve düzenlemeleri, Türkiye'deki mevzuat çalışmaları için sıklıkla referans alınabiliyor. Dolayısıyla, gelecekte benzer bir uygulamanın Türkiye'de de gündeme gelme olasılığı göz ardı edilmemeli. Araç sahiplerinin ve ilgili sektör temsilcilerinin bu gelişmeleri yakından takip etmesi önem taşıyor. Şimdilik, bu zorunluluk sadece AB ülkelerindeki araçları kapsayacak.
