Raporda, hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki etkileri detaylı şekilde paylaşıldı. 2024 yılında partikül madde (PM) kirliliği, Türkiye genelinde 62 bin erken ölüme neden oldu. Uzmanlar, solunan kirli havanın sigara içmekle benzer düzeyde risk taşıdığını belirtiyor.
Ekonomiye 138 Milyar Dolar Kayıp
Hava kirliliğinin yalnızca sağlık değil, ekonomi üzerinde de ciddi etkileri bulunuyor. Rapora göre, kirliliğin Türkiye ekonomisine yıllık zararı 138 milyar doları buluyor. Isınmada kömür kullanımı, sanayi emisyonları ve trafik yoğunluğu bu zararın başlıca nedenleri arasında gösteriliyor.
En Kirli Şehirler: Iğdır, Erzincan ve Kütahya
Temiz Hava Hakkı Platformu verilerine göre, Türkiye’nin havası en kirli üç ili Iğdır, Erzincan ve Kütahya oldu. Bu şehirlerde partikül madde seviyeleri Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği sınırların birkaç kat üzerinde ölçüldü. İstanbul ve Ankara’da ise hava kalitesi “hassas” düzeyde seyrediyor.
Uzmanlardan Net Uyarı
Platform Koordinatörü Deniz Gümüşel, planlı kentleşme ve temiz enerjiye geçişin hava kalitesini hızla iyileştirebileceğini vurguladı. Gümüşel, “Dünya Sağlık Örgütü standartlarına yaklaşmak, hem ekonomik hem de insani kayıpları azaltır” dedi.
Çözüm: Yeşil Enerji ve Denetim
Uzmanlara göre hava kirliliğini azaltmak için kömür ve fosil yakıtların yerine yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek şart. Ayrıca sanayi bölgelerinde filtre sistemlerinin düzenli denetlenmesi, şehirlerde yeşil alanların artırılması ve toplu taşımaya geçişin teşvik edilmesi gerekiyor