GSS primlerine getirilen yeni zam ve olası yapılandırma hazırlıkları ise özellikle çalışmayan ve sosyal güvencesi olmayan vatandaşlar için kritik önem taşıyor. Prim artışının 1 Aralık itibarıyla yüzde 100’e ulaşması ve ödeme tutarının 1560 TL’ye yükselmesi, borç yükünü daha da ağırlaştırmış durumda. Uzmanlar, doğru adımlar atıldığında borcun tamamen silinebileceğine dikkat çekiyor.
Türkiye’de 16 yıl önce yürürlüğe giren Genel Sağlık Sigortası (GSS), neredeyse tüm nüfusu kapsayan bir sistem haline geldi. Yabancı öğrencilerden işsizlere, sigortasız tarım işçilerinden ev hizmetlerinde çalışanlara kadar çok geniş bir kitle bu kapsamda yer alıyor.
GSS borcu neden birikiyor?
SGK uzmanı İsa Karakaş’a göre, özellikle çalışmayan veya sigortasız yurttaşlar otomatik tescil nedeniyle farkında olmadan prim borcu biriktiriyor. 2012’den bu yana devam eden bu süreçte, birçok kişiye gecikme zammı ve faiziyle birlikte yüklü borçlar çıkarıldı. Karakaş, bu durumun toplumun geniş bir kesiminde ciddi mağduriyet yarattığını ifade ediyor.
Primlere yüzde 100 zam: Yeni dönem başladı
Resmî Gazete’de yayımlanan karar doğrultusunda GSS primi yüzde 100 oranında zamlandı. Buna göre ödeme tutarı 780 TL’den 1560 TL’ye yükseldi. Üstelik uzmanlara göre bu artış sınırlı değil; Ocak 2026’daki asgari ücret güncellemesiyle primlerin 2 bin TL’yi aşması bekleniyor.
SGK tebligatı gelirse ne yapılmalı?
Karakaş, borçla ilgili SGK tebligatının mutlaka incelenmesi gerektiğini vurguluyor. Borç döneminde sigortalı olunması, işten çıkış sonrası 100 günlük sürede bulunulması, İşkur’dan ödenek alınması veya öğrenci olunması gibi durumlarda borç çıkarılamayacağı belirtiliyor. Bu koşullara sahip olanların itiraz ederek borçtan tamamen kurtulabildiği aktarılıyor.
Gelir testiyle borç otomatik olarak silinebilir
Sosyal güvencesi olmayan ve prim ödeyemeyen vatandaşlar için en etkili yöntem gelir testi. İlçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na yapılan başvuruyla test gerçekleştiriliyor. Kişi başına düşen gelir, asgari ücretin üçte birinin altındaysa primlerin tamamı devlet tarafından karşılanıyor.
Yapılandırma süreci yeniden gündemde
Karakaş, GSS borçlarının büyük bölümünün gecikme zammından oluştuğunu hatırlatarak yeni bir yapılandırma ihtimalinin yüksek olduğunu ifade ediyor. Daha önceki yapılandırmalarda yurttaşların sadece ana primi ödeyerek borçtan kurtulabildiği biliniyor.
Uzman, son olarak vatandaşlara şu uyarıyı yapıyor: “GSS primleri 1560 TL’ye yükseldi. Borç birikirse gecikme zammıyla büyür. Çalışmayanlar ve sosyal güvencesi olmayanlar e-Devlet üzerinden durumlarını mutlaka kontrol etmeli.”
