Velilerin ve yolcuların içi rahat ederken, araç sahipleri ve işletmeciler için montaj süreçleri hız kazandı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından açıklanan yeni düzenleme, çocukların ve vatandaşların yolculuk güvenliğini en üst seviyeye çıkarmayı amaçlıyor.
Resmi kayıtlara göre ülkede yaklaşık 150.000 okul servisi aracı ve 50.000 toplu taşıma otobüsü bu kapsamda. Bu araçlar; kamera, görüntü kayıt cihazı, acil durum butonu ve GPS tabanlı takip cihazı ile donatılacak. 112 Acil Çağrı Merkezi ile entegre olan acil durum butonları, anında müdahale hattı açacak. Böylece her hangi bir risk anında dakikalar içinde destek sağlanabilecek.
TSE’DEN BELGELİ FİRMA ŞARTI
Montaj sürecini üstlenecek firmaların, Türk Standardları Enstitüsü’nün (TSE) Seri Montaj Belgelendirme Yönergesi uyarınca “Montaja Uygun Cihaz Belgesi” alması gerekiyor. Bakanlık, bu belgede listelenen şirketlerin TSE web sitesinde ilan edileceğini; yetkisiz müdahale durumunda yaptırım uygulanacağını duyurdu.
CİHAZ SETLERİNİN STANDARTLARI
Her araçta yer alacak donanım paketi; en az 1080p çözünürlükte kamera, kaza ve kural ihlali tespiti için görüntü kayıt cihazı, 3G/4G destekli takip modülü ve kırmızı düğmeli acil durum ünitesinden oluşuyor. Cihaz sağlayıcı firmalar, ürünlerinin bu teknik kriterleri karşıladığını TSE’ye belgelemekle yükümlü. Kalite kontrol testleri, montaj öncesi laboratuvar ortamında ve montaj sonrası araçta sahada gerçekleştirilecek.
BÖLGESEL SÜREÇ VE YETKİLENDİRME
Yeni başvuruda bulunacak firmalar, Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinde en az on ayrı servis noktasına teknik ekip gönderdiğini belgelemeli. Bu şartı sağlayanlara “Seri Tadilat Tip Onay Belgesi” verilecek. Mevcut tadilat firmaları ise cihaza uygun tadilat projesini güncelleyip TSE’ye onaylatacak.
MONTAJ SONRASI DENETİM PROSEDÜRLERİ
Araç sahipleri, montaj tamamlandıktan sonra e-Devlet üzerinden “Güvenlik Donanımı Uyum Belgesi” talep edecek. Bakanlık ve Emniyet Genel Müdürlüğü iş birliğiyle oluşturulan denetim ekipleri, araçları rastgele seçip saha incelemesi yapacak. Uyumlu araçlar “Güvenli Ulaşım” etiketi alırken, eksik donanım tespit edilenler trafikten men edilecek.
ÜCRET VE DESTEK MEKANİZMALARI
Cihaz maliyetleri ve montaj ücretleri, ekonomik koşullar göz önüne alınarak belirleniyor. Bakanlık, dar gelirli servis işletmecileri için düşük faizli kredi ve teknik destek paketi sunacak. Başvuru süreci, haziran sonuna kadar e-Devlet’te açılacak başvuru formuyla tamamlanacak.
ERİŞİLEBİLİR KONUM TAKİBİ
GPS destekli takip cihazı; şasi numarası ve plaka bilgisiyle eşleştirilerek merkezi sisteme kaydedilecek. Veliler, Milli Eğitim Bakanlığı’nın mobil uygulaması üzerinden anlık konum takibi ve günlük sefer raporu alabilecek. Yetkisiz erişime karşı şifreleme ve SSL protokolleri uygulanacak.
GELECEK AŞAMADA GENİŞLEME
İlk etapta okul servisleri hedef alınırken, üç ay içinde tüm halk otobüsleri, minibüsler ve halk dolmuşları da aynı kurallara tabi olacak. Toplu taşıma birimleri, ESHOT ve İETT’den başlayarak Adana, Bursa ve İzmir gibi büyükşehirlerde pilot denemeler yapacak.
GÜVENLİKTE YENİ DÖNEM
14 Temmuz 2025 itibarıyla başlayan bu uygulama, ulaşım sektöründe yeni bir çağı işaret ediyor. Veliler çocuklarını gönül rahatlığıyla okula gönderirken, toplu taşıma kullanıcıları da sefer güvenliğinin kontrol edildiğini bilecek. Devletin ve özel sektörün koordineli çalışması, “güvenli yolculuk” anlayışını köklü biçimde değiştirecek.