Araştırma ekibi, Kuzey Kıbrıs’ta 56 otizm tanılı çocuk ile 85 sağlıklı çocuğu karşılaştırdı. Tasarım olgu-kontrol olarak kuruldu ve veriler ebeveyn anketleri üzerinden toplandı. İstatistiksel analizde olası karıştırıcıları dengelemek üzere lojistik regresyon yöntemi kullanıldı. Bulgular Cureus dergisi kayıtları üzerinden kamuya açıklandı. Çalışmada; depresyon, anksiyete ve Hashimoto tiroiditi gibi gebelikte eşlik eden durumlar da eş zamanlı olarak modellendi. Araştırmanın örneklem büyüklüğü sınırlı olup sonuçlar genellenebilirlik iddiası taşımıyor.
Temel Bulguların Sayısal Özeti
“Alüminyum içeren antiasit kullanımı” için ayarlanmış olasılık oranı 2,34 olarak rapor edildi ve güven aralığı 1,01–5,39 bandında yer aldı. Bu değer, ilişkilendirmenin istatistiksel sınırda da olsa anlamlı kabul edildiğini gösteriyor. Türkçe basındaki özetlerde risk artışı “yaklaşık 2,5 kat” ifadesiyle yer aldı. Aynı modelde, gebelikte multivitamin kullanımı için olasılık oranı 0,35 düzeyinde raporlandı. Bebeklikte ilk 6 ay demir desteği için olasılık oranı 0,38 olarak bildirildi. Araştırma metni, “çeşitli faktörlerle ilişki saptandı, spesifik bir neden saptamak için kanıt yetersiz” ifadesiyle sonlandırıldı.
Aşılar ve Diğer Yaygın Başlıklar
Ekip, saha verilerinde aşılarla ilişki bulgusuna rastlamadığını ifade eden notlar paylaştı. Uluslararası kurumlar, yıllardır “aşılar otizme yol açar” iddiasını destekleyen tutarlı kanıt bulunmadığını tekrarlıyor. Dünya Sağlık Örgütü, yakın tarihli açıklamasında gebelikte kullanılan bazı ilaç başlıkları etrafındaki tartışmalara rağmen otizmle aşılar arasında nedensel bağ kurulamadığını yineledi. Kurum ayrıca parasetamol üzerine literatürde tutarsız sonuçlar olduğuna işaret etti ve rehberlerin hekim önerisi esaslı uygulanması gerektiğini vurguladı.
Bilimsel Bağlam ve Sınırlılıklar
Olgu-kontrol çalışmaları, neden-sonuç ilişkisi kurmaya tek başına yetmez ve artık karıştırıcı etkilerinden daha fazla etkilenebilir. Çalışma ölçeği 141 çocukla sınırlıdır ve geri çağırma yanlılığı gibi metodolojik riskler taşır. İlaç sınıfları, doz, süre ve eşlik eden hastalıklar ayrıntı düzeyinde geniş kohortlarda yeniden incelenmek zorundadır. Literatürde nörotoksik metaller ve nörogelişim başlıkları tartışılmış olmakla birlikte politika önerileri ihtiyat çerçevesinde formüle edilir. Bu nedenle tekil bir çalışmanın bulguları klinik uygulama kurallarını tek başına değiştirmez.
Gündemdeki Yeni Adımlar
Araştırma yürütücüsü ekip, daha geniş örneklemli ve ileri istatistiksel denetime sahip bir takip çalışması planlandığını duyurdu. Kuzey Kıbrıs ve bölge ülkelerinden veri paylaşımıyla yeni veri tabanı oluşturma hedefi açıklandı. Basına yansıyan haberlerde, “hamilelikte yaygın kullanılan mide ilaçlarının seçilmiş alt grupları” üzerine alt analiz tasarımının gündemde olduğu belirtildi. Çalışmanın bundan sonraki fazında biyobelirteç ve çevresel maruziyet ölçümleri de öngörülüyor.
