Türkiye'de özellikle Kahramanmaraş merkezli depremde yaşanan kayıplardan sonra can kaybı nasıl önlenebilir arayışları içerisine girildi. Özellikle Japonya2da 8 ya da 9 şiddetinde bir depremde bile kimsenin burnu dahi kanamazken Türkiye’de şiddetli bir deprem olduğu zaman milyonları bulan can kayıpları yaşanıyor. Aradaki fark tam olarak güvenli binalar. Japonya’da önlemler çoktan alınmış durumda. Japonya tam bir deprem ülkesi fakat bir felakete sebep olmuyor. Sebebi ise depreme dayanıklı binalar. Çok yüksek katlı binalar olmasına rağmen Japon halkı depreme her daim hazır ve depremle yaşamayı kabullenmiş bir ülke olma özelliğini taşıyor.
Türkiye’de en son İstanbul’da yaşanan 6.2’lik deprem kendisini tekrar hatırlattı. Uzmanlar sürekli depremle ilgili uyarılarda bulunuyor. İstanbul depreme ne kadar hazır? Binalar ne kadar sağlam ve dayanıklı.. Sadece İstanbul değil Maraş depremi sonrası en çok depremi hisseden illerden biri olan Kayseri’de deprem korkusu oluşmuş durumda insanlar Maraş depreminden itibaren yüksek katlardan daha alçak katlara taşınıyor. Uzmanlar Kayseri’den de fay hatları geçtiğini ve şuan aktif olduğunu söylüyorlar. Vatandaşlar deprem kabinlerine yöneliyor. Peki gerçekten deprem kabini hayat kurtarıyor mu?
Deprem kabinleri, binaların içine yerleştirilen, yüksek mukavemetli çelikten üretilmiş, özel tasarım sığınaklardır. Amaçları, bina yıkılsa dahi içindeki kişileri koruyarak hayatta kalma şansını artırmaktır. Genellikle 1 ila 10 kişilik kapasiteye sahip olan bu kabinler, yalıtım, aydınlatma, acil durum çantası ve akü gibi temel ihtiyaçları karşılayacak donanımlarla tasarlanır .
Güvenlik ve Dayanıklılık
Deprem kabinleri, özel alaşımlı çelik kullanılarak yüksek basınca karşı dirençli şekilde üretilir. Bazı modeller, 60 ila 100 tonluk yüke dayanabilecek şekilde tasarlanmıştır . Ancak uzmanlar, bu kabinlerin binaya ek yük bindirdiğini ve yanlış yerleştirilmeleri durumunda yapısal risk oluşturabileceğini belirtiyor. Özellikle apartmanlarda üst üste yerleştirilen kabinlerin, alt katlardaki yaşam alanlarını tehlikeye atabileceği uyarısı yapılıyor.
Uzmanlar, deprem kabinlerinin doğru planlandığında hayat kurtarıcı olabileceğini kabul ediyor. Ancak bu yapılar, bina statiğini etkileyebileceğinden, mühendislik hesaplamaları yapılmadan ve uzman görüşü alınmadan kurulmamaları gerektiği vurgulanıyor. Alternatif olarak, yapı güvenliğinin artırılması, kentsel dönüşüm projeleri ve afet eğitimi gibi önlemlerin daha etkili ve sürdürülebilir çözümler olduğu ifade ediliyor.
Deprem kabinleri, afet anında ek bir güvenlik önlemi olarak değerlendirilebilir. Ancak bu yapılar, tek başına çözüm değildir ve beraberinde mühendislik, etik ve maliyet gibi çeşitli sorunları da getirebilir. Bu nedenle, bireylerin ve kurumların, deprem kabini gibi çözümleri değerlendirirken kapsamlı bir risk analizi yapmaları ve uzman görüşlerine başvurmaları önemlidir.
