Diyanet İşleri Başkanlığı’nın geçtiğimiz cuma hutbesinde kadınların kılık kıyafetini hedef alan ifadelerine tepki gösteren kadın hakları savunucusu ve aktivist Berrin Sönmez, başörtüsünü çıkarma kararı aldı. Kararının ardından ilk kez kamuoyuna konuşan Sönmez, henüz sokağa çıkamadığını ifade etti. Sönmez’in açıklamaları sosyal ve siyasal çevrelerde de dikkat çekti.
Diyanet’in hutbesi tepki topladı
Geçtiğimiz hafta cuma günü 90 bin camide eş zamanlı olarak okutulan hutbede, kadınların giyim tarzına yönelik ifadeler yer aldı. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yayımladığı hutbede "hayâ", "edep", "iffet" gibi dini kavramlar üzerinden kadın kıyafetleri eleştirilirken, bu ifadeler bazı çevreler tarafından kadınlara yönelik baskının dini söylemlerle yeniden üretildiği şeklinde yorumlandı.
Aktivist Berrin Sönmez türbanını çıkardı
Diyanet’in hutbesine tepki gösteren kadın hakları savunucusu Berrin Sönmez, yıllardır taktığı başörtüsünü çıkarma kararı aldı. Kamuoyuna yaptığı açıklamada, “Diyanetin ve iktidarın gittiği yolu, zulmün yolunu reddediyorum” diyerek bu kararı duyurdu. Sönmez, bu adımın kişisel bir tepki olduğunu ve bireysel sorumluluğunu yerine getirme çabası taşıdığını ifade etti.
İlk kez başörtüsüz kameralara konuştu
Kararının ardından ilk kez başörtüsüz olarak kamuoyunun karşısına çıkan Sönmez, bir programa konuk oldu. Programda sorulan sorularını yanıtlayan Sönmez, bu kararın ardından henüz dışarıya çıkamadığını söyledi. “Henüz sokağa çıkamadım. Aslında çok sık dışarı çıkan bir insan değilim ama bu kez ayağımı kilitleyen bir şey oldu,” şeklinde konuşan Sönmez, yaşadığı duygusal süreci açıkça dile getirdi.
“Topluma din maskesi altında müdahale ediliyor”
Yayında yaptığı açıklamalarda Diyanet’in toplumu şekillendirmeye yönelik politikalarına da değinen Sönmez, kurumun özellikle son yıllarda artan personel sayısı ve bütçesiyle daha etkin bir hale geldiğini belirtti.
“Diyanet, artık sadece dini konularda değil, toplumsal yaşamın tüm alanlarında söz sahibi olmaya çalışan bir yapıya büründü. Ancak hutbelerinde yolsuzluk, kadın cinayetleri, çocuk istismarı gibi toplumu derinden etkileyen konulara değinilmemesi dikkat çekiyor,” dedi.
“Kavramlar kadın bedenine indirgeniyor”
Sönmez, İslam’da yer alan bazı temel kavramların daraltılarak sadece kadın bedeniyle ilişkilendirildiğini öne sürdü.
“Kur’an’da geçen hayâ, edep, fıtrat, iffet gibi kavramlar son derece geniş içeriklidir. Bu kavramları sadece kadın giyimiyle ilişkilendirmek, hem dini hem de toplumsal olarak indirgemeci bir yaklaşımdır,” şeklinde konuşan Sönmez, bu tür söylemlerin İslam düşünce dünyasını da daralttığını belirtti.
“Başımı kapattığım dönem de bir karardı”
Sönmez, 12 Eylül döneminde üniversitelerde türban yasağı söylentilerinin ortaya çıkmasıyla başörtüsü takmaya başladığını hatırlattı. O dönemde de bu tercihin bir tavır olduğunu ifade eden Sönmez, bugün aldığı kararı da yine kendi inisiyatifiyle verdiğini söyledi.
“Ben o gün başörtüsü takarak bir tavır göstermiştim. Bugün ise çıkararak bir duruş sergiliyorum. Bu, kendi vicdani muhasebemdir,” dedi.
“Bu karar Diyanet’i durdurur mu?”
Alınan kararın Diyanet’in politikalarında herhangi bir değişikliğe neden olup olmayacağına ilişkin soruya ise şu şekilde yanıt vererek,
“Ben sadece bir bireyim. Elimden geleni yaptım. Bu kararla Diyanet’in yönü değişir mi bilemem ama ben üzerime düşeni yapmaya çalışıyorum. Mücadelem sürecek.” Dedi.
Sosyal ve siyasal tepkiler sürüyor
Berrin Sönmez’in kararı, sosyal medya başta olmak üzere çeşitli platformlarda tartışmalara yol açtı. Bir kesim tarafından cesur bir bireysel tepki olarak değerlendirilirken, bazı çevrelerce ise bu karar eleştirildi. Sönmez’in başörtüsünü çıkarma gerekçesiyle yaptığı açıklamalar, özellikle kadın hakları ve din-toplum ilişkisi tartışmalarının odağına yerleşti.
Gelecekte yeni açıklamalar bekleniyor
Berrin Sönmez’in ilerleyen günlerde sokağa çıktıktan sonra nasıl bir kamuoyu tepkisiyle karşılaşacağı ve bu adımın Türkiye’de başörtüsü, inanç ve bireysel haklar konularında yeni tartışmalara yol açıp açmayacağı merak konusu olmaya devam ediyor. Sönmez’in, kararının ardından sivil toplum alanındaki faaliyetlerine nasıl yön vereceği de yakından izleniyor.
