3600 prim günü bulunan SSK’lılar yaş beklemeden emekli olabilecek, Bağ-Kur’lular içinse 9000 gün olan prim zorunluluğu 7200 güne indirilecek. Böylece milyonlarca esnaf, çiftçi ve bağımsız çalışan için yeni bir emeklilik dönemi başlayacak. Düzenlemenin 2025’in ilk çeyreğinde Meclis gündemine gelmesi bekleniyor.
Mini EYT ile Yeni Hak Dönemi Başlıyor
SGK uzmanlarının hazırladığı taslak çalışmaya göre, Mini EYT modeli mevcut EYT yasasının dışında kalan sigortalılara özel olarak tasarlandı. 3600 prim gününü dolduran SSK’lılar, yaş şartı aranmadan emekli olabilecek. Bağ-Kur’lularda ise prim günü sayısı 9000’den 7200’e düşürülerek sistemde eşitlik sağlanacak. Özellikle küçük işletme sahipleri, çiftçiler ve kendi adına çalışan serbest meslek mensupları için bu adım büyük kolaylık getirecek. Yeni düzenlemeyle birlikte, prim eksiği bulunan kişilere borçlanma ve tamamlama seçenekleri de sunulacak.
Kademeli Emeklilik Modeli de Devrede Olacak
Taslak çalışmada yalnızca erken emeklilik değil, aynı zamanda kademeli emeklilik sistemi de yer alıyor. Bu modele göre sigorta başlangıç tarihi, hizmet yılı ve prim günü birlikte değerlendirilecek. Böylece her sigortalı için adil bir emeklilik yaşı hesaplanacak. Bu yöntemle SGK’nın mali yükü dengelenirken, uzun yıllar çalışan vatandaşların da avantajlı konuma geçmesi sağlanacak. Uzmanlara göre bu yaklaşım, emeklilik sisteminde hem adaleti hem de sürdürülebilirliği güçlendirecek.
Bağ-Kur’lular İçin 7200 Günlük Kolaylık
Yıllardır Bağ-Kur’luların en büyük şikâyeti yüksek prim gün şartıydı. Yeni düzenlemeyle bu şart 7200 güne çekilerek SSK’lılarla aradaki fark azaltılıyor. Böylece esnaf, çiftçi ve serbest çalışanlar erken emekliliğe bir adım daha yaklaşacak. Ayrıca sistem, kademeli geçiş modeliyle desteklenecek. Yani mevcut hak sahipleri, prim durumlarına göre farklı aşamalarda emekliliğe erişebilecek.
Borçlanma Seçenekleri Yeniden Şekilleniyor
Mini EYT düzenlemesiyle doğum, askerlik ve yurtdışı borçlanması gibi haklar da yeniden düzenlenecek. Prim günü eksiği olan vatandaşlar bu yollarla eksiklerini tamamlayabilecek. Böylece sigorta süresi dolan ancak yaş bekleyen vatandaşlar yaş şartına takılmadan emekli olabilecek. Özellikle kadın çalışanlar için doğum borçlanmasının kapsamı genişletilecek.
Uzmanlardan İlk Yorumlar: “Adaletli Bir Reform”
Çalışma ekonomisi uzmanları, Mini EYT modelini sosyal güvenlik sisteminde dengeyi sağlayacak bir reform olarak değerlendiriyor. Bağ-Kur’lulara getirilen prim indiriminin, yıllardır süren adaletsizliği ortadan kaldıracağı görüşü öne çıkıyor. Uzmanlar, sistemin sürdürülebilir olması için kademeli geçişin önemli olduğuna dikkat çekiyor.
