Ermesnistan’da bulunan ve ismi Türkçe çeviriyle Yeni kayseri olan köy görenleri şaşırtıyor. Köyün Ermeni dilindeki adı Nor Keseria olarak biliniyor. İsmi Kayseri olsa da, içinde hiç Kayserili yaşamıyor.
Ermenistan’ın Armavir isimli şehrine bağı kasabalardan biri olan Nor Kesaria yani Yeni Kayseri 1949 yılında kuruldu.
Bölge halkının söylediklerine göre köyün isminde Kayseri geçmesinin nedeni, kökleri Ermeni olan petrol zengini Kayserili bir ailenin üyelerinin bu köyde yaşaması. İddialara göre çoğu üyesinin Kayseri’de ikamet ettiği petrol zengini olan Gülbenkyan ailesinden bazı üyelerin ve göç eden çok sayıda Kayserili Ermeni’nin bu köyde yaşıyordu. Ancak günümüzde, köyde Kayseri’de yaşayıp Ermenistan’a göç eden kimse kalmadı.
Ermenistan’da Kayseri’den izler
Nor Keseria’da şu anda Kayserilileri hatırlatan çok az sayıda eşya ya da o döneme ait kanıt kaldı. Gülbenkyan ailesinin 1990 yılında gönderdikleri yardımların fotoğrafları ve Surp Barsegh Kesaratsi anısına bir Kayserili ailenin yaptırdığı kilise haricinde başka bir iz bulunmuyor.
Öte yandan köye ziyarette bulunan Türk vatandaşları, Nor Keseria köyünün gerçekten de bir Türk köyünden ayırt edilemeyeceğini söylüyor. Türk ve Ermeni köyleri arasındaki bu benzerliğe, zamanında Ermeni köyünde Türk Kültürünü yansıtan Gülbenkyan ailesinin sebep olduğu düşünülüyor.
Zamanında Kayseri'de yaşayan ve burada Türk kültürü ile yaşayan ailenin doğan yeni bireyleri, tamamıyla Türk kültüründe yetişti. Bu nedenle benimsedikleri Türk kültürü sayesinde, kökenlerin geldiği köye Kayseri adı verilmiştir. Köyde uzun süreli yaşamamalarına rağmen, köy halkına yaptıkları yardımlar ve hayırseverlikleri sayesinde kayseri adını alan köyün sokakları da Gülbenkyan ailesi sayesinde Türk sokaklarına benziyor.
Köy hakkında edinilen bir bilgi ise, mahalle sokaklarında da Kayseri’ye özgü isimlerin yer aldığıdır. Yakın zamana kadar köyün sokaklarında Talas ve Hunat isimlerinin kullanıldığı biliniyor.
