1. Liber Linteus
Yaklaşık 2200 yıl öncesine ait Liber Linteus, Etrüsk dilinde yazılmış ve bir Mısır mumyasının sargılarında korunmuş bir metin. Hırvatistan’daki Zagreb Müzesi’nde sergilenen bu yazma, bir ritüel takvimi olarak değerlendiriliyor. Ancak metnin tam anlamı hala çözülemedi, çünkü Etrüsk dili büyük ölçüde kayıp.
Yüzyıllar, hatta bin yıllar öncesine uzanan antik el yazmaları, insanlığın geçmişine ışık tutuyor. Ancak bu metinlerin çoğu, bilinmeyen dillerde veya şifreli yazılmış olmaları nedeniyle gizemini koruyor. Arkeologlar ve bilim insanları, bu el yazmalarını deşifre etmek için yoğun çaba sarf ediyor.
2. Meryem’in Kuraları İncili
Kıptice yazılmış, 1500 yıllık Meryem’in Kuraları İncili, diğer İncillerden farklı olarak İsa’nın hayatına değil, 37 kehanete odaklanıyor. Harvard Üniversitesi’nde saklanan bu metin, 2014’te Prof. Anne Marie Luijendijk tarafından deşifre edildi. Sorulara yanıt bulmak için rastgele seçilen kehanetlerle kullanılan bu İncil, antik bir kehanet aracı olarak dikkat çekiyor.
3. Dresden Kodeksi
800 yıllık Dresden Kodeksi, Maya kültürüne ait 39 sayfalık bir metin. Venüs’ün evrelerini izleyen bir takvim içeren bu kodeks, Mayaların ritüellerini doğru zamanlarda gerçekleştirmesini sağlıyordu. Almanya’daki Kraliyet Kütüphanesi’nde bulunan kodeks, Hristiyan misyonerler tarafından yok edilen diğer Maya metinlerinden kurtulmayı başarmış bir hazine olarak varlığını sürdürüyor.
4. Yahuda İncili
3. yüzyıla ait Yahuda İncili, Kıptice yazılmış ve 2006’da National Geographic tarafından yayımlanmış bir metin. İsa’nın Yahuda’dan kendisine ihanet etmesini istediği öne sürülüyor, ancak bazı uzmanlar Yahuda’nın “iblis” olarak tanımlandığını savunuyor.
5. Treatise of the Vessels
İbranice yazılmış Treatise of the Vessels, Süleyman Mabedi’nin hazinelerinin ve Ahit Sandığı’nın saklandığı yerleri anlattığı iddia edilen bir metin. 1648’e tarihlenen kopyası, St Andrews Üniversitesi’nden Prof. James Davila tarafından incelendi. Davila, metni eğlenceli bir kurgu olarak görse de hazine avcılarının ilgisini çekmeye devam ediyor.
6. Popol Vuh
Kişe-Mayalar’ın “Nasihat Kitabı” Popol Vuh, tanrıların dünyayı ve insanları yaratma hikayesini anlatıyor. 1701’de İspanyolca kaydedilen bu metin, ikiz kahramanlar Hunahpu ve Xbalanque’nin maceralarını içeriyor. Chicago’daki Newberry Kütüphanesi’nde saklanan bu yazma, Maya mitolojisinin en önemli kaynaklarından biri.
7. Bakır Parşömen
Ölü Deniz Parşömenleri arasında bulunan Bakır Parşömen, MS 70 civarına tarihleniyor. İbranice yazılmış bu metin, altın, gümüş ve gemilerden oluşan devasa bir hazinenin yerini tarif ediyor. Ancak hazinenin gerçek mi yoksa efsane mi olduğu tartışmalı, zira henüz bulunamadı.
8. Grolier Kodeksi
1960’larda bulunan Grolier Kodeksi, Maya hiyeroglifleri ve Venüs takvimi içeren bir metin. “Maya mavisi” boyasıyla resimlendirilmiş olması, orijinalliğini destekliyor. Ancak yağmacılardan alındığı için kökeni tartışmalı. New York’taki bir kulüpte sergilenen kodeks, Maya astronomisinin derinliğini gösteriyor.
9. Ritüel Gücün El Kitabı
1300 yıllık bu Kıptice kodeks, aşk büyüleri, sarılık tedavisi ve şeytan çıkarma gibi ritüelleri içeriyor. Sidney’deki Macquarie Üniversitesi’nde saklanan metin, Sethianlar’a ait olabilir. “Baktiotha” adlı gizemli bir figürden bahseden bu yazma, antik büyü pratiklerine ışık tutuyor.
10. Voynich El Yazması
15.yüzyıla ait Voynich El Yazması, 250 sayfalık kozmolojik semboller, bitki ve çıplak kadın resimleri içeriyor. Yale Üniversitesi’nde saklanan bu metin, bilinmeyen bir dilde veya şifreli yazılmış olabileceği düşünülüyor. 1912’de Wilfrid Voynich tarafından keşfedilen yazma, hala deşifre edilemedi ve gizemini koruyor.