Kayseri Şehir Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Uzmanı Dr. Fatma Türkan Polat, kemik iliği bağışının vericiye hiçbir zarar vermediğini belirterek, "Bir insan kemik iliği bağışçısı olmaya karar verdiğinde sadece 1 tüp örnek vermesi yeterlidir" dedi.
Kemik iliği nakli hangi hastalıklar için gerekli?
Kayseri Şehir Hastanesi’nde görev yapan Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Uzmanı Dr. Fatma Türkan Polat, kemik iliği nakli ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Dr. Polat, kemik iliği naklinin özellikle lösemi, lenfoma, bağışıklık yetmezliği ve bazı metabolik hastalıklar gibi ciddi sağlık sorunlarında, ilaçla tedavinin yetersiz kaldığı durumlarda uygulandığını belirtti.
"Kemik iliği nakli, hastalığı kesin olarak iyileştirmek için başvurulan bir yöntemdir" diyen Dr. Polat, nakil sürecinin bir ameliyat değil, daha çok kan nakli sürecine benzediğini ifade etti.
Kemik iliği nakli süreci nasıl ilerliyor?
Dr. Polat, kemik iliği nakli sürecinin sabır gerektiren ve aylar sürebilen bir tedavi olduğunu vurguladı. Süreç hakkında şu bilgileri verdi:
İlk olarak hastanın tedaviye uygunluğu değerlendirilir. Nakil kararı verildikten sonra hasta kemoterapiyle hazırlanır. Yüksek doz ilaçlarla hastanın mevcut kemik iliği baskılanır. Uygun donörden alınan sağlıklı kemik iliği hücreleri hastaya nakledilir. Nakledilen iliğin vücutta "yeşermesi" yani tutunması sağlanır. Ardından hasta, yeni bağışıklık sistemi ile hayatına devam eder.
Polat, “Bu süreç, sadece fiziksel değil psikolojik olarak da zorlu bir dönemdir. Hasta yakın kontrollerle izlenir ve ek tedavilerle desteklenir" dedi.
Kemik iliği bağışında sadece 1 tüp kan yeterli
Kemik iliği bağışı hakkında toplumda yanlış bilinenlere de değinen Dr. Polat, bağışçılar için sürecin sanıldığı kadar zorlayıcı olmadığını belirterek, "Bir insan kemik iliği bağışçısı olmaya karar verdiğinde veya uygun görüldüğünde sadece 1 tüp örnek vermesi yeterlidir. Bu tüp içerisindeki örnekler, doku grubu belirlemesi için kullanılır. Eğer bağışçı ile uygun bir hasta eşleşirse, süreç bağışçıya detaylı olarak anlatılır ve onayı alınarak devam edilir” şeklinde konuştu.
Bağışçıya herhangi bir zararı yok
Dr. Polat, kemik iliği bağışı sürecinde bağışçının sağlığının hiçbir şekilde riske atılmadığını vurguladı. Sürecin detaylarını şu sözlerle aktardı:
Kök hücreler, genellikle aferez cihazı adı verilen, diyaliz cihazına benzer bir cihazla toplanır. Alternatif olarak ameliyathane ortamında kemik iliği toplanması da mümkündür. Hangi yöntemin kullanılacağı, bağışçının onayı ile belirlenir. Bugüne kadar yapılan araştırmalarda kemik iliği bağışının bağışçı üzerinde herhangi bir kalıcı zarar oluşturmadığı tespit edildi.
Polat, “Anne ve babalar çocuklarının donör olması durumunda endişe duyabiliyor. Ancak bugüne kadar vericilerin zarar gördüğü bir durumla karşılaşmadık. Bu konuda gönül rahatlığıyla hareket edilebilir” dedi.
'Bir hayat kurtarabilirsiniz'
Dr. Polat, toplumun kemik iliği bağışı konusunda daha fazla bilinçlenmesi gerektiğine de dikkat çekerek sözlerini şu çağrıyla tamamladı:
“Her sağlıklı birey potansiyel bir hayat kurtarıcıdır. Kemik iliği bağışı sadece birkaç tüp kanla başlar ama bir çocuğun veya bir yetişkinin yaşamını tamamen değiştirebilir. Lütfen bu konuda daha duyarlı olalım"