Kayseri, Anadolu’nun tam ortasında yer almasına rağmen aktif fay hatlarına yakınlığı nedeniyle zaman zaman güçlü depremlerle sarsılan bir şehir. Uzmanların kayıtlarına göre, Kayseri’de bugüne kadar yaşanan en büyük deprem 1717 yılında meydana geldi. Tarihi kayıtlara geçen bu büyük sarsıntı, hem şehir merkezinde hem de çevre ilçelerde büyük yıkıma neden oldu. O dönemde ölçüm cihazları bulunmadığı için depremin şiddeti tam olarak belirlenemese de araştırmalar, yer kabuğundaki kırılma boyutuna göre yaklaşık 7,0 büyüklüğünde bir deprem olduğunu ortaya koyuyor.
1717 Depremi Kayseri’yi Derinden Etkiledi
Osmanlı arşivlerinde yer alan kayıtlara göre, 1717 yılında yaşanan bu depremde şehirdeki pek çok yapı yıkıldı. Özellikle taş ve kerpiç yapılardan oluşan evler, camiler ve hanlar büyük zarar gördü. O dönem halkın büyük kısmı kış mevsiminde olduğu için evlerinin dışında kalmak zorunda kaldı. Deprem sonrası açılan yarıkların bazı bölgelerde günlerce duman çıkardığına dair kayıtlar da mevcut. Bu durum, yer altındaki gaz boşalmalarıyla açıklanıyor.
Modern Dönemde Kayseri ve Deprem Gerçeği
Cumhuriyet dönemine gelindiğinde Kayseri çevresinde birkaç orta büyüklükte deprem daha meydana geldi. 1940’lı ve 1960’lı yıllarda Sarız, Pınarbaşı ve Yahyalı ilçelerinde 5,5 ile 6,0 büyüklüğü arasında sarsıntılar yaşandı. Bu depremler büyük yıkımlara yol açmasa da şehirde deprem bilincinin oluşmasına katkı sağladı. Kayseri merkezde ise 2023 yılında meydana gelen Kahramanmaraş merkezli 7,7 büyüklüğündeki deprem, şehirde doğrudan büyük yıkım yaratmasa da binalarda çatlaklara neden oldu ve halkta yeniden tedirginlik yarattı.
Uzmanlar Kayseri’nin Fay Hatlarına Dikkat Çekiyor
Jeoloji mühendisleri, Kayseri’nin doğrudan bir ana fay hattı üzerinde bulunmadığını ancak çevresinin birçok aktif fayla çevrili olduğunu vurguluyor. Özellikle Ecemiş Fay Zonu ve Erciyes Fay Hattı, olası depremler açısından şehrin risk haritasında önemli yer tutuyor. Bu fay hatlarının uzun süre suskun kalmasının, gelecekte enerji birikimi nedeniyle yeni depremlere yol açabileceği belirtiliyor.
Şehirde Deprem Bilinci Artıyor
Son yıllarda Kayseri Büyükşehir Belediyesi ve AFAD tarafından yürütülen çalışmalarla deprem farkındalığı artırılıyor. Okullarda düzenlenen tatbikatlar, riskli yapıların tespiti ve kentsel dönüşüm projeleri, şehrin olası bir sarsıntıya daha hazırlıklı hale gelmesini amaçlıyor. Özellikle Erciyes çevresinde yapılan yeni yapılaşmalarda deprem yönetmeliğine tam uyum zorunlu hale getirildi.
Tarih boyunca birçok badire atlatan Kayseri, geçmişte yaşadığı o büyük depremin izlerini unutmamış durumda. 1717 depreminin hatırlattığı gerçek hâlâ geçerliliğini koruyor: Anadolu’nun kalbi sayılan bu şehir, sağlam binalar ve bilinçli bir toplumla gelecekteki sarsıntılara karşı dimdik durabilir.
