1 Eylül 2025 tarihinde yürürlüğe girecek olan düzenleme ile birlikte, iki yıldır ekilmeyen tarım arazileri artık devlet aracılığıyla üçüncü kişilere kiralanabilecek. Bakanlık, hem ülke genelinde atıl kalan arazilerin değerlendirilmesi hem de tarımsal üretimin artırılması için bu uygulamanın zorunlu hale geldiğini duyurdu.
Yeni sistemin en kritik noktası, arazi sahiplerinin sürece dahil edilme biçimi oldu. Düzenlemeye göre, toprağını kiraya vermek istemeyen kişilerin 1 Eylül’den itibaren 45 gün içerisinde resmi makamlara başvurması gerekiyor. Bu süre içinde başvuru yapılmadığı takdirde, işlenmeyen tarlalar otomatik olarak devlet tarafından kiraya verilecek. Bakanlık, bu sürecin şeffaf yürütülmesi için özel bir komisyon oluşturulacağını ve kira bedellerinin bu komisyon tarafından belirleneceğini açıkladı.
Kiralama süreci sonunda elde edilen kira gelirleri, herhangi bir kesinti yapılmadan doğrudan arazi sahiplerinin banka hesaplarına aktarılacak. Bu sayede toprak sahipleri üretime katılmadan da gelir elde etmeye devam edecek. Ancak başvuru süresini kaçıran tapu sahipleri, topraklarının kiraya verilmesini engelleme hakkını kaybedecek. Uzmanlara göre bu uygulama, bir yandan ekilmeyen tarlaların yeniden işlenmesini sağlarken, diğer yandan tarımda arz güvenliğine katkıda bulunacak.
Kira bedelleri ise özel bir mekanizmayla belirlenecek. İl müdür yardımcıları, şube müdürleri ve varsa ilçe müdürlerinden oluşan Arazi Tespit Komisyonu, rayiç kira bedellerini dikkate alarak rakamları tespit edecek. Komisyon kararlarıyla belirlenen kira, piyasa koşullarının altında olmayacak ve adil bir fiyatlandırma yapılacak. Böylece hem kiracılar hem de arazi sahipleri için dengeli bir sistem kurulmuş olacak.
Bakanlık yetkilileri, Türkiye genelinde milyonlarca dönüm tarım arazisinin yıllardır kullanılmadığına dikkat çekti. Bu arazilerin üretime kazandırılmasıyla hem çiftçiler desteklenecek hem de ithalatın azaltılması hedeflenecek. Tarım sektörünün en büyük sorunlarından biri olan işlenmeyen toprakların ekonomiye kazandırılması, gıda arzının sürdürülebilirliği için de önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kamuoyunda en çok merak edilen sorulardan biri de kira gelirlerinin vergilendirilip vergilendirilmeyeceği oldu. Yetkililer, bu gelirlerin herhangi bir kesintiye uğramadan doğrudan hak sahiplerine aktarılacağını net bir şekilde ifade etti. Böylelikle toprak sahipleri ek bir yükümlülükle karşı karşıya kalmayacak.
