1 Ekim 2008 öncesi sigortalı olanlar için büyük bir fırsat olarak değerlendirilen sistem, ekonomik anlamda önemli bir kolaylık sağlıyor. Ancak sistemin kapsamı, kamu kurumlarında çalışanlar için tamamen farklı işliyor. Prim oranları, kurum türü ve başvuru koşulları dikkatle incelenmesi gereken noktalar arasında. Uzmanlar, yanlış başvuru yapan emeklilerin maaş kesintisiyle karşılaşabileceği uyarısında bulunuyor.
SGDP’nin Yapısı ve Amacı
Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP), 1 Ekim 2008’den önce sigortalı olarak çalışmaya başlayan ve yaşlılık aylığına hak kazanan emeklilere yöneliktir. Bu sistem, özel sektörde çalışmak isteyen emeklilere maaşlarını kesintisiz almaya devam etme imkânı tanır.
SGDP’nin amacı, hem emeklilerin ekonomik yükünü hafifletmek hem de iş gücü piyasasında deneyimlerini sürdürmelerine olanak sağlamaktır. Böylece emekliler, ikinci bir gelir elde ederken aynı zamanda aktif yaşamlarını koruyabilir.
İşverenin bu sistemden yararlanabilmesi için SGK’ya “Sigortalı Tercih Bildirim Formu” sunması yeterlidir. Bu adım sonrasında emekli çalışan, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamına alınır.
Prim Oranları ve Uygulama Detayları
Sistemde, maaşlardan %7,5 oranında emekli primi kesintisi yapılmaktadır. İşverenin yükümlülüğü ise %22,5 oranında SGK primidir.
Bir örnekle açıklamak gerekirse; brüt maaşı 60.000 TL olan bir emeklinin maaşından 4.500 TL kesilirken, işverenin SGK’ya ödediği prim 13.500 TL olmaktadır.
Bu prim kesintileri, emekliye ek maaş zammı veya ikinci bir emeklilik hakkı kazandırmamaktadır. Sistem yalnızca mevcut maaşın korunarak ek gelir elde edilmesini sağlar.
Kamu Kurumlarında Durum Neden Farklı?
SGDP, yalnızca özel sektör çalışanlarını kapsar. Kamu kurumlarında görev alan emekliler bu sistemden yararlanamaz.
Belediye, üniversite, SGK ya da bakanlık gibi kurumlarda yeniden çalışmaya başlayan emeklilerin maaşları kesilir. Bu kurumlarda tam sigorta primi uygulanır.
Bu farkın nedeni, kamuda yeniden istihdam edilen emeklilerin aktif sigortalı statüsüne geçmesidir. Bu durumda SGDP değil, tam prim sistemi devreye girer.
Emekliler İçin Yeni Dönem
SGDP, özel sektörde çalışmak isteyen emeklilere önemli bir avantaj sunmaktadır. Ancak her emekli için sistemin işleyişi aynı değildir.
Kendi işini kuran ya da şirket ortağı olan emekliler, Bağ-Kur (4B) kapsamında değerlendirilir. Bu durumda SGDP kesintisi yapılmaz, ancak maaş artışı veya ikinci emeklilik hakkı da doğmaz.
SGDP, ekonomik ve sosyal açıdan aktif kalmak isteyen emekliler için bir dönüm noktası olarak değerlendirilmektedir.