Harvard Medical School bünyesinde gerçekleştirilen çalışmalarda, özellikle cep telefonlarının yaydığı mavi ışığın, uyku düzenini altüst ettiği belirlendi.
Araştırmayı yürüten Harvard Uyku Tıbbı Profesörü Dr. Charles Czeisler, "Ekrana bakmak beyninize hala gündüz olduğunu söyler. Bu nedenle uykuya dalmak gecikir ve uyku kalitesi bozulur" dedi. Araştırma, telefon, tablet ve bilgisayar ekranlarının beyni kandırarak biyolojik saati bozduğunu ve uykuya geçişi geciktirdiğini gösterdi.
Mavi Işığın Etkisi
Çalışmada, mavi ışığın uykuya geçişte kritik öneme sahip olan melatonin hormonunu baskıladığı saptandı. Bu hormonun azalmasıyla birlikte uykuya dalma süresi uzuyor ve uyku bölünmeleri artıyor. Uzmanlara göre bu durum sadece geçici yorgunluk değil, uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına da yol açabiliyor.
Ekranların Yarattığı 5 Büyük Risk
Harvard araştırmasına göre ekran bağımlılığı uykusuzluğu tetikliyor. Uykuya geçişin gecikmesi ve sık sık uyanma, uykusuzluk sorununu artırıyor. Mavi ışığa maruz kalmak göz kuruluğu ve göz ağrısına sebep oluyor. Telefon ve sosyal medyanın yarattığı zihinsel yoğunluk stres seviyesini yükseltiyor. Uykusuz geçen gecelerin ardından dikkat dağınıklığı ve odaklanma sorunu yaşanıyor. Uzun vadede uyku bozuklukları bağışıklık sistemini zayıflatarak birçok hastalığa davetiye çıkarıyor.
Uzmanlardan Uyarılar ve Çözümler
Kaliforniya Üniversitesi’nden nörobilimci Dr. Matthew Walker, uyku kalitesini artırmak için telefonun yatak odasından uzak tutulması gerektiğini söyledi. Uzmanlar, yatmadan en az bir saat önce ekran kullanımının bırakılmasını öneriyor. Ayrıca mavi ışık filtresi veya gece modu özelliğinin aktif edilmesi, kitap okumak ya da meditasyon gibi rahatlatıcı aktivitelerin tercih edilmesi tavsiye ediliyor.
Genel Değerlendirme
Harvard’ın ortaya koyduğu bu çalışma, dijital çağın en büyük sorunlarından birine dikkat çekiyor. Yatmadan önce telefona bakmak, kısa vadede uykusuzluğa, uzun vadede ise bağışıklık sistemi zayıflığına ve stres artışına yol açıyor. Uzmanlar, uyku düzenini korumak için ekran bağımlılığından uzak durmanın önemine vurgu yapıyor.
