Bir çalışma, yapay zekanın hasta sorularına yanıt verme yeteneği üzerine çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. Yapay zekanın hasta sorularına iyi yanıtlar vermesi şaşırtıcı değildi; çünkü bu teknoloji sınavları geçebiliyor, kitap yazabiliyor ve hatta müzik besteleyebiliyor. Ancak doktorlardan daha fazla empati göstererek yanıt vermesi şaşırtıcıydı. Bu hem etkileyici hem de düşündürücüydü.
Yapay Zeka Sağlık Alanında Neler Yapıyor?
Yapay zeka, sağlık sektöründe hızla yaygınlaşıyor. Doktor notları hazırlama, teşhis önerme, röntgen ve MR görüntülerini analiz etme, kalp atış hızı veya oksijen seviyesi gibi gerçek zamanlı sağlık verilerini izleme gibi birçok alanda kullanılıyor. Ancak yapay zekanın doktorlardan daha empatik yanıtlar verebileceği fikri, insan doğasına özgü bu niteliğin bir makine tarafından nasıl ortaya çıktığı konusunda merak uyandırdı.
Yapay Zeka Hasta Sorularına İyi Yanıtlar Verebilir mi?
Bir hasta, doktoruna ilaçlarıyla ilgili bir soru sorduğunu düşünelim. Geleneksel senaryoda, sağlık ekibinden biri gün içinde geri dönüş yapar. Alternatif bir senaryoda ise hasta sorusunu e-posta veya mesajla gönderir ve dakikalar içinde yapay zeka tarafından üretilen bir yanıt alır. Araştırmacılar, bir sosyal medya platformunda doktorların gönüllü olarak yanıtladığı 195 anonim hasta sorusunu topladı. Aynı sorular bir sohbet botuna soruldu ve yanıtları alındı. Üç doktor veya hemşireden oluşan bir panel, her iki yanıt setini kalite ve empati açısından değerlendirdi. Değerlendirme, “Hangi yanıt daha iyi?” sorusu üzerinden beş puanlık bir ölçekle yapıldı. Kalite için seçenekler çok kötü, kötü, kabul edilebilir, iyi ve çok iyi; empati için ise empatik değil, hafif empatik, orta derecede empatik, empatik ve çok empatik olarak sıralandı.
Çalışma Ne Buldu?
Yanıtların yaklaşık %80’inde yapay zeka, doktorlardan daha iyi bulundu.
• Kalite: Yapay zeka yanıtlarının %78’i iyi veya çok iyi olarak değerlendirilirken, doktor yanıtları sadece %22’de bu puanı aldı.
• Empati: Yapay zeka yanıtlarının %45’i empatik veya çok empatik bulunurken, doktorlar için bu oran sadece %4,6’ydı.
• Doktor yanıtları ortalama 52 kelimeyken, yapay zeka yanıtları 211 kelimeydi. Bu sonuçlar, ilk bakışta yapay zekanın üstün olduğunu mu gösteriyor? Ancak acele edilmemeli, çünkü çalışmanın önemli sınırlamaları bulunuyor.
Çalışmanın Sınırlamaları Neler?
Araştırma, iki kritik soruya yanıt veremiyor:
• Yapay zeka yanıtları doğru tıbbi bilgiler sunuyor ve hasta sağlığını iyileştiriyor mu, yoksa kafa karışıklığına veya zarara mı yol açıyor?
• Hastalar, doktorlarına sordukları soruların bir bot tarafından yanıtlanmasını kabul eder mi?
Ayrıca, çalışmanın bazı önemli sınırlamaları şunlar:
• Değerlendirme Kriterleri: Kalite ve empati için kullanılan kriterler subjektif ve test edilmemiş. Yanıtların doğruluğu değerlendirilmedi ve yapay zekanın yanlış bilgi üretme (fabrikasyon) sorunu göz ardı edildi.
• Yanıt Uzunluğu: Daha uzun yanıtlar, daha sabırlı veya ilgili görünebilir. Empati puanlarının yüksekliği, kelime sayısından kaynaklanıyor olabilir.
• Körleme Eksikliği: Değerlendirmecilerin yanıtların kaynağını bilmemesi gerekiyordu, ancak yapay zeka yanıtlarının uzunluğu ve üslubu, körlemenin tam sağlanamamış olabileceğini gösteriyor.
