Ticaret Bakanlığı'nın hazırladığı yeni düzenleme, doğrudan satış yapan firmaları köklü biçimde etkileyecek. Özellikle mağaza dışı ürün pazarlayan şirketler için geçerli olacak uygulamada, "satış yetki belgesi" alınması zorunlu hale geliyor. Bu belgeyi edinmeyen şirketler sistem dışında kalacak. Yönetmelik 30 Temmuz 2025’te yürürlüğe girecek ve mevcutta faaliyet gösteren şirketler 31 Ekim 2025’e kadar belge başvurusunda bulunmak zorunda olacak. Belgenin geçerlilik süresi ise üç yıl olarak belirlendi.
Komisyonlara sınır geliyor, vaatler denetlenecek
Yeni yönetmelikle birlikte şirketlerin doğrudan satıcılara verdiği teşvik, prim ya da komisyon oranı yıllık net satışların yüzde 40’ını aşamayacak. Böylece kontrolsüz teşvik sistemleri önlenecek. Ayrıca gerçek dışı vaatlerle yapılan pazarlamalara da yasak geliyor. Kişiler hiçbir şekilde baskı, aldatma ya da rahatsız edici yöntemlerle satışa yönlendirilemeyecek. Tüm bu sınırlamalar, yasa dışı ağ yapılarının önünü kesmeyi hedefliyor.
Cayma süresi iki katına çıkıyor
Hâlihazırda 14 gün olan cayma hakkı süresi, 30 güne çıkarılıyor. Tüketici ister yazılı olarak ister dijital yollarla bu hakkını kullanabilecek. Cayma süresi; mal tesliminde ürünün alındığı günden, hizmette ise satış tarihinden itibaren başlayacak. Ancak tüketici, ürün teslim edilmeden önce de cayma hakkından yararlanabilecek. İade işlemleri ise tek seferde, tüketiciye ek yük getirmeden yapılacak.
Bu ürünlerde iade hakkı geçerli olmayacak
Yeni düzenlemeyle birlikte bazı ürünler cayma hakkı dışında tutulacak. Kişiye özel hazırlanan mallar, son kullanma tarihi kısa olan ya da çabuk bozulabilen ürünlerde iade yapılamayacak. Ambalajı açıldıktan sonra hijyen açısından iadesi mümkün olmayan ürünler de kapsam dışında kalacak. Aynı şekilde bilgisayar sarf malzemeleri, kurulumu satıcı tarafından yapılmış ürünler ve elektronik ortamda sunulan anlık hizmetler de iade alınmayacak. Ürünlerin başka ürünlerle karışması ve ayrıştırılamaması durumunda da cayma hakkı devre dışı bırakılacak.
Kripto varlık satışı yasak kapsamına alındı
Sistemin güvenilirliğini korumak adına, sermaye piyasası araçları ve kripto varlıkların doğrudan satış yöntemiyle pazarlanması yasaklandı. Piramit yapılarla benzerlik gösteren yasa dışı oluşumlara da izin verilmeyecek. Bu adım, doğrudan satış sektörünü daha şeffaf ve denetlenebilir bir yapıya kavuşturmayı amaçlıyor. Ticaret Bakanlığı, yeni kuralların özellikle tüketici mağduriyetlerini en aza indireceğini belirtiyor. Uygulamanın detayları ilerleyen haftalarda kamuoyu ile paylaşılmaya devam edecek.
