TCMB’nin yayımladığı son analizde, 2025 yılında yabancı para mevduatındaki artışın temel nedeninin altın fiyatlarındaki rekor yükseliş ve parite etkisi olduğu belirtildi.
TCMB: 2025 yılında yabancı para mevduat 50 milyar dolar arttı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) resmi blog sayfası Merkezin Güncesi’nde yayımlanan yeni analizde, 2025 yılında yabancı para (YP) mevduatında yaşanan artışın nedenleri açıklandı.
Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü uzmanları Didem Güneş, Ayşe Karasoy ve Oğuzhan Evli tarafından hazırlanan analizde, altın fiyatındaki yükseliş ve avro/dolar paritesindeki artışın, mevduat artışında belirleyici rol oynadığı vurgulandı.
Verilere göre, YP mevduat 2024 sonunda 188 milyar dolarken, son dönemde 238 milyar dolara yükselerek 50 milyar dolar arttı. Bu artışın 31 milyar doları altın mevduatından, 15 milyar doları avro cinsi mevduattan, kalan kısmı ise dolar ve diğer döviz türlerinden kaynaklandı.
Altın fiyatı yüzde 73 arttı, mevduat hareketlendi
Analizde, altın ons fiyatının 2024 yılı sonunda 2 bin 600 dolar seviyesindeyken, 2025 yılı Ekim ayında yaklaşık 4 bin 500 dolar seviyelerine yükseldiği, yani yüzde 73’lük bir artış yaşandığı belirtildi.
Aynı dönemde avro/dolar paritesi 1,04’ten 1,16’ya çıktı. Böylece nominal artışın önemli bir kısmı fiyat ve parite etkisinden kaynaklandı.
TCMB raporunda, bu artış parite ve fiyat etkisinden arındırıldığında gerçek kişilerin mevduat artışının 6,5 milyar dolar, toplam artışın ise 19 milyar dolarla sınırlı kaldığı ifade edildi.
Altın mevduatı 76 ton arttı, TL mevduat payı korundu
Analizin devamında, altın mevduatında fiyat etkisinin yanı sıra ton bazında da artış yaşandığı belirtildi.
2024 sonundan bu yana yaklaşık 76 ton altın artışı gerçekleştiği ve bunun 6,5 milyar dolar karşılığına denk geldiği kaydedildi. Bu artışın yarısından fazlasının ise son iki ayda gerçekleştiği ifade edildi.
Analizde ayrıca, Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarından dövize dönüş oranının eylül ve ekim aylarında yüzde 80’in üzerine çıktığı, KKM bakiyesinin ise 29 milyar dolar azalarak 4 milyar doların altına gerilediği bildirildi.
Merkez Bankası, tüm bu gelişmelere rağmen TL mevduat payının tarihsel ortalamalar seviyesinde kaldığını, bunun da hanehalkı ve şirketlerin TL varlık tercihini koruduğunu gösterdiğini vurguladı.
