Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanına döviz, banknot, hisse senetleri, tahviller ve kıymetli madenlerle ilgili karar alma yetkisi tanıyan 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun’un 1. maddesini Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Kararın Resmî Gazete’de yayımlandığı ve 9 ay sonra yürürlüğe gireceği açıklandı.
Danıştay 13. Dairesi başvuruda bulundu
Karar, Danıştay 13. Dairesi’nin başvurusu üzerine alındı. Daire, 21 Mayıs 2007 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan “Kıymetli Madenler Borsası Aracı Kuruluşlarının Faaliyet Esasları ile Kıymetli Madenler Aracı Kurumlarının Kuruluşu Hakkında Yönetmelik”in dayanağı olan kanun maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğu kanaatine vardı ve konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı.
Cumhurbaşkanına tanınan geniş yetki iptal edildi
AYM kararında, Cumhurbaşkanına döviz, banknot, hisse senetleri ve tahvillerin alım-satımı ile kıymetli madenlerin ihracı, ithali ve Türk parasının değerinin korunmasına ilişkin karar alma yetkisi tanıyan kuralın Anayasa’nın 7. ve 13. maddelerine aykırı olduğu belirtildi.
Mahkeme, bu yetkinin mülkiyet hakkı, sözleşme özgürlüğü ve teşebbüs özgürlüğüyle doğrudan ilişkili olduğunu, dolayısıyla yalnızca kanunla düzenlenebilecek bir alan olduğunu vurguladı.
“Yasama yetkisinin devredilmezliği” ilkesine vurgu
Gerekçede, “Cumhurbaşkanına bu kadar geniş kapsamlı bir ekonomik düzenleme yetkisi verilmesi, yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesiyle bağdaşmamaktadır” ifadeleri yer aldı. AYM, kanunda yeterli çerçevenin çizilmemesinin ve Cumhurbaşkanına tanınan yetkinin sınırlarının belirgin olmamasının Anayasa’ya aykırılık oluşturduğunu belirtti.
“Teşebbüs özgürlüğüyle yakından ilgili”
Anayasa Mahkemesi kararında şu ifadelere yer verildi:
“Döviz, hisse senedi, tahvil ve kıymetli madenlerin alım-satımı, ihracı veya ithali; kişilerin mülkiyet hakkı, sözleşme özgürlüğü ve teşebbüs özgürlüğüyle yakından ilgilidir. Cumhurbaşkanına bu alanlarda düzenleme ve sınırlama yetkisi verilmesi, ekonomik faaliyetlerin temel ilkelerini doğrudan etkileyen bir durumdur.”
9 ay sonra yürürlüğe girecek
Mahkeme, iptal hükmünün kararın Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren 9 ay sonra yürürlüğe gireceğini belirtti. Bu süre, ilgili kurumlara yasal düzenleme yapma imkânı tanımak amacıyla belirlendi.
