Eğer bir kişi iş gücünün büyük kısmını kaybetmişse malulen emeklilik hakkı doğabilir. Bu hak, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile güvence altına alınmıştır. Başvuru için bazı şartları yerine getirmek gerekir.
Erken emeklilik için öncelikle sigortalılık süresi dikkate alınır. Kişinin en az 10 yıl sigortalı çalışmış olması gerekir. Ayrıca 1800 gün prim ödenmiş olmalıdır. Sağlık raporu ise başvurunun en kritik unsurudur. Tam teşekküllü hastanelerden alınan rapor, iş gücü kaybını en az %60 olarak belgelemelidir.
Hangi Meslekler Başvurabilir?
SSK çalışanları işten ayrılmalı, Bağ-Kur’lular ticari faaliyetlerini sonlandırmalı, devlet memurları görevlerini bırakmalıdır. Başvuru yapan herkes, kurallar çerçevesinde değerlendirilir. SGK’nın yönlendirdiği sağlık kurulları nihai kararı verir.
Malulen Emeklilik Kapsamındaki Hastalıklar
Kanser türleri bu kapsamda en sık karşılaşılan rahatsızlıklardır. Baş ve boyun, akciğer, mide, bağırsak, cilt, meme, rahim, prostat ve kan kanseri dahil edilmiştir. Nörolojik hastalıklardan beyin tümörü, Parkinson, Multiple Skleroz, epilepsi, demans, serebral palsi ve zeka geriliği erken emekliliğe yol açabilir.
Psikiyatrik ve Kardiyovasküler Hastalıklar
Şizofreni ve bipolar bozukluk erken emeklilikte değerlendirilen psikiyatrik hastalıklardandır. Kalp yetmezliği, kalp kapak hastalıkları, kalp ve akciğer nakli, ağır solunum yolu rahatsızlıkları (KOAH vb.) da kapsam dahildir.
Organ Yetmezlikleri ve Nakilleri
Böbrek ve karaciğer nakli, siroz ve AIDS (HIV) hastalığı erken emeklilik başvurularında önemli kriterlerdir.
Duyu Kaybı ve Diğer Durumlar
Görme kaybı, işitme kaybı, denge bozuklukları, kol veya bacak kaybı, Behçet hastalığı, ciddi anemi ve tüberküloz da dikkate alınır. Ancak bir hastalığa sahip olmak otomatik emeklilik hakkı vermez. Önemli olan çalışma gücünüzün ne kadar etkilendiğidir. SGK sağlık kurulları bu tespiti yapar.