Türkiye’nin, Avrupa Birliği’nde (AB) “Türk usulü dönerin tescili” ve AB ülkelerinde mevcut üretim şekilleriyle yapılan dönerlerin “döner kebap” adıyla satılmaması için açtığı dava sonuçlandı. Türk üreticilerin girişimi, Türkiye aleyhine sonuçlanırken, döner kebabının tescili Almanya’ya geçti.
Türk döneri için başvuru reddedildi
İstanbul merkezli Türk Döner Üreticileri Derneği (UDOFED) tarafından yapılan başvuruda, dönerin yalnızca Türkiye’deki geleneksel yöntemlerle üretildiği haliyle satılması istenmişti. Ancak Almanya ve Avusturya’daki tarım bakanlıkları ile döner üreticileri bu talebe karşı çıkarak sürecin reddedilmesini sağladı. Hukuken ret mümkün olmazsa, ‘AB Komisyonu dosyayı Türkiye lehine bir karar vermeden kapatacak mı’ sorusu vatandaşlar arasında tartışma konusu oldu.
Avrupa’da döner kebap satışı devam edecek
Alman Bild gazetesi, Türk tarafının talebinin kabul edilmeyeceğini duyurdu. Bu durumda Almanya, Avusturya, Belçika ve Hollanda gibi AB ülkelerinde mevcut üretim yöntemleriyle yapılan ürünlerin “döner kebap” adıyla satılmaya devam edeceği paylaşıldı.
Dönerciler rahatladı
Türkiye’nin davayı kazanması halinde, Almanya’daki yaklaşık 18 bin 500 dönerci ile AB genelindeki on binlerce işletme ürünlerini “dönen şiş” gibi farklı adlarla satmak zorunda kalacaktı. Başvurunun reddiyle birlikte bu işletmeler arasında derin bir nefes aındı.
Türk döneri ve Alman döneri arasındaki fark ne?
Türkiye’nin hazırladığı başvuru dosyasında, gerçek döner için katı kurallar yer aldı. Kurallar arasında 16 aydan küçük sığır eti kullanılmayacağı, dana döner dışında hindi etine “döner” denilmeyeceği, elektrikli makineler yerine 55 cm’lik bıçak kullanılacağı, etteki tuz oranının %2’yi geçmeyeceği bildirildi.
Bu kurallar ürün çeşitliliğini azaltacak, özellikle Almanya’daki hindi etli ve baharatlı “Berlin döneri”nin satışını zorlaştıracaktı.
Söner markasıyla yeni hamle yaptılar
Türkiye dönerin ismini koruyamazken, Almanya’da yeni markalar doğuyor. Bavyera Eyalet Başbakanı ve CSU Lideri Markus Söder’in ismiyle özdeşleşen “Söner” markası tescil edildi. Böylece Türk dönerinin karşısına Alman markası çıkarılmış oldu.
Türkiye’nin başvurusu hâlâ resmen sonuçlanmasa da, gelen bilgiler ret kararının kesinleştiğini düşündürdü.