Sosyal güvenlik sistemi kapsamında yapılan yeni düzenlemeler, milyonlarca çalışanın emeklilik hayalini gerçeğe dönüştürme potansiyeli taşıyor. Türkiye Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürürlüğe konulan uygulamalar, sigortalıların eksik prim günlerini tamamlama veya farklı koşullarda erken emeklilik hakkı elde etmelerine imkan tanıyor. Bu çerçevede, doğum ve askerlik borçlanması gibi yöntemlerin yanı sıra, malulen ve kısmi emeklilik seçenekleri de geniş bir kitleyi ilgilendiriyor. Düzenlemenin temel amacı, farklı yaşam koşullarındaki bireylere emeklilik süreçlerinde kolaylık sağlamak olarak öne çıkıyor.
Kadınlara Yönelik Prim Tamamlama İmkanı
Kadın çalışanlar için emeklilik yolculuğunu hızlandıran önemli bir düzenleme doğum borçlanması olarak dikkat çekiyor. Bu sistem sayesinde, sigorta başlangıcı sonrası dünyaya gelen her çocuk için prim günü borçlanması yapmak mümkün hale geliyor. Her çocuk için 720 güne kadar prim borçlanması yapılabiliyor. Yasayla belirlenen üst sınır ise en fazla 3 çocuk için toplamda 2160 gün prim kazanımı olarak belirlendi. Bu imkan, hem eksik kalan prim günlerinin tamamlanmasına yardımcı oluyor hem de emeklilik için gereken yaş şartını erkene çekme potansiyeli taşıyor. Ancak borçlanmanın yapılabilmesi için çocukların doğumunun, sigorta giriş tarihinden sonra gerçekleşmiş olması şartı aranıyor.
Erkekler İçin Sigorta Girişini Geri Çekme Hakkı
Erkek sigortalılar için askerlik borçlanması sadece prim günü kazanımını sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda sigortalılık başlangıç tarihini de etkileyebiliyor. Sigorta başlangıcından önce tamamlanan askerlik süresi, kişinin sigorta giriş tarihinin geriye çekilmesine olanak tanıyor. Bu durum, özellikle Erken Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamına girmek isteyenler için kritik bir avantaj sunuyor. Askerlik süresini borçlanmak, prim günlerini artırmanın yanı sıra, EYT şartlarından yararlanabilme potansiyelini de beraberinde getiriyor. Atılan bu adımla birlikte, askerlik hizmeti emeklilik planlamasında önemli bir rol oynamaya başlıyor.
Sağlık Durumunda Emeklilik Detayları
Sağlık sorunları nedeniyle çalışma kapasitesini önemli ölçüde yitiren bireyler için malulen emeklilik seçeneği sunuluyor. Bu haktan yararlanabilmek için, bireyin en az %60 oranında çalışma gücü kaybı yaşadığını belgeleyen bir sağlık raporuna sahip olması gerekiyor. Malulen emeklilik için ayrıca, 10 yıl sigortalılık süresi ve 1800 gün prim şartı aranıyor. Gereken sağlık raporunun SGK’nın yetkilendirdiği hastanelerden alınması ve Kurum tarafından onaylanması gerekiyor. Onay süreci tamamlandığında, yaş şartı aranmaksızın emekli maaşı bağlanması mümkün hale geliyor. Bu düzenleme, sağlık nedenleriyle çalışamayan bireylere sosyal güvence sağlıyor.
Farklı Prim Günüyle Kısmi Emeklilik
Yaş şartını tamamlamasına rağmen yeterli prim gününe ulaşamayan sigortalılar için kısmi emeklilik bir alternatif olarak öne çıkıyor. Bu yolla emekli olabilmek için farklı sigorta başlangıç tarihlerine göre farklı prim günleri belirlenmiş durumda. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar için kısmi emeklilik şartı 10 yıl hizmet süresi + 3600 prim günü olarak belirlendi. Buna karşılık, 8 Eylül 1999 sonrası sigortalılar için ise aranan şartlar 15 yıl hizmet süresi + 4200 prim günü şeklinde düzenlendi. Kısmi emeklilik, tam zamanlı çalışma zorunluluğu olmadan belirli bir hizmet süresi ve prim günüyle emekli olma imkanı sunarak, prim eksiği olan bireyler için önemli bir kolaylık sağlıyor. Engelli çalışanlar ve engelli yakını olan anneler için de özel haklar bu düzenleme kapsamında yer alıyor. Engelli çalışanlar için %40 ve üzeri engel oranı olanlar, vergi indirimi ile birlikte 15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günüyle yaş şartı olmaksızın emekli olabiliyor. 1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olan engelli çocuğu olan anneler için ise primlerinin %25’i kadar ek gün kazanımı sağlanıyor. Bu süre hem prim gününe ekleniyor hem de yaş şartından düşülüyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı Açıkladı: En Düşük Emekli Maaşı 17 Bin 73 Lira Olabilir. Mini EYT düzenlemesi, eksik primi olanların primlerini tamamlamasına, yaş şartına takılanların avantaj elde etmesine, sigorta giriş tarihini öne çekmesine ve sağlık sorunları olanların güvence altına alınmasına olanak tanıyor. SGK'nın sunduğu bu haklar, milyonlarca çalışana erken emeklilik kapılarını aralıyor.
