Türkiye’de yapılan son sağlık araştırmalarına göre, yetişkinlerin önemli bir kısmı günlük su ihtiyacını karşılamıyor. Özellikle kış aylarında su içme alışkanlığı belirgin biçimde azalıyor. Bu durum, yorgunluk, baş ağrısı, konsantrasyon kaybı ve cilt kuruluğu gibi sorunlara yol açabiliyor.
Su Tüketiminde “1 Litre” Yanılgısı
Uzmanlar, su içme miktarının sabit bir sayı olarak değerlendirilmemesi gerektiğini vurguluyor. Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Nuran Demirtaş, “Her bireyin su ihtiyacı kilosuna, yaşına, cinsiyetine ve gün içindeki fiziksel aktivitesine göre değişir. Sıcak havalarda, spor yaparken veya terleme arttığında su tüketimi de artırılmalıdır.” dedi.
Prof. Demirtaş’a göre, ortalama 70 kilo ağırlığındaki bir bireyin günde 2 ila 2,5 litre su içmesi ideal kabul ediliyor. Bu miktar yaklaşık 8 ila 10 bardak suya denk geliyor. Ancak bazı kişiler, “Ne kadar çok su içersek o kadar iyi” yanılgısına kapılıyor. Uzmanlar bu duruma karşı da uyarıyor: “Aşırı su tüketimi, böbreklerin yükünü artırarak sodyum dengesizliğine (hiponatremi) yol açabilir.”
Su Azlığı Sağlığı Sessizce Etkiliyor
Vücuttaki su oranı azaldığında, organlar görevlerini tam olarak yerine getiremiyor. Böbrekler, toksinleri yeterince süzemezken, sindirim sistemi yavaşlıyor. Diyetisyen Elif Acar, “Günde sadece bir bardak su eksik içmek bile vücut ısısında dengesizlik, ciltte matlaşma ve metabolizmada yavaşlamaya neden olabilir” diyor.
Araştırmalar, düzenli su içen kişilerin daha az baş ağrısı yaşadığını, bağışıklık sistemlerinin daha güçlü olduğunu ve konsantrasyon düzeylerinin yüksek olduğunu ortaya koyuyor. Bununla birlikte su yerine çay, kahve ve asitli içeceklerle sıvı alımını dengelemeye çalışanların yanıldığını belirten uzmanlar, “Kafeinli içecekler vücuttan su atılımını artırır, bu nedenle yerine geçmez” uyarısında bulunuyor.
Ayrıca yaş ilerledikçe susama hissinin azaldığını hatırlatan uzmanlar, “Yaşlı bireylerin su içmeyi hatırlatıcı sistemler kullanmaları gerekebilir” diyor. Özellikle kronik hastalığı olan bireylerde, yeterli su alımı kalp, böbrek ve sindirim sağlığı açısından hayati önem taşıyor.
Ne Zaman ve Nasıl Su İçilmeli?
Uzmanlara göre su içme zamanı da en az miktarı kadar önemli. Güne bir bardak ılık suyla başlamak, hem sindirim sistemini hem de metabolizmayı aktive ediyor. Öğünlerden önce su içmek, tokluk hissi sağlayarak fazla yeme riskini azaltıyor. Ancak yemek sırasında fazla su tüketimi, mide asidini seyreltebileceği için önerilmiyor.
Ayrıca spor yapan bireylerin egzersiz öncesinde, sırasında ve sonrasında düzenli olarak su tüketmesi gerekiyor. Vücut ısısının dengede kalması ve kas fonksiyonlarının sağlıklı çalışması için terle kaybedilen sıvının yerine konulması şart.
Uzmanlar, su tüketimini artırmakta zorlanan kişilere bazı pratik öneriler de sunuyor: Günlük hedefi hatırlatmak için telefon uygulamaları kullanılabilir, su şişesi her zaman göz önünde bulundurulabilir ve sade suya limon veya nane eklenerek içimi kolaylaştırılabilir.
Diyetisyen Acar, “Su içmeyi alışkanlık haline getirmek, kısa vadede fark yaratmasa da uzun vadede cilt, böbrek, kalp ve beyin sağlığını doğrudan etkiler. Yeterli su tüketimi, yaşlanma sürecini bile yavaşlatabilir.” diyerek suyun yaşam kalitesindeki önemine dikkat çekti.
