KAYSERİ HABER/ Kayseri sanayi ve üretimde güçlü olmasına rağmen kişi başına gelirde büyükşehirlerin gerisinde kaldı. Rakamlar gelir uçurumunu ortaya koyuyor.
2015 yılında kişi başına gelir yaklaşık 10 bin 800 dolar seviyesindeydi. Sonraki yıllarda bu rakam yavaş yavaş geriledi ve 2020’de 8 bin 400 dolara kadar düştü. Yani vatandaş, dolar karşısında fakirleşti.
2021’den sonra bir toparlanma görülüyor: 2022’de 10 bin dolar civarı 2023’te 13 bin dolar 2024’te ise yaklaşık 15 bin 300 dolar
Kağıt üzerinde bakıldığında artış var. Ancak bu artış, geçmiş kayıpların telafisi niteliğinde. Yani vatandaş, eski seviyesine yeni yeni yaklaşabiliyor.
Dolar bazında bakınca :
2015–2020 arası alım gücü eridi
2021 sonrası kayıplar toparlanmaya çalışılıyor
Ama hâlâ her şey pahalı
Bu yüzden insanlar “gelir arttı” denildiğinde pazarda, markette, kirada bunu hissedemiyor.
Basitçe Söylemek Gerekirse
Bir vatandaşın geliri:
2015’te dünyada daha güçlüydü
2020’de en zayıf noktaya indi
2024’te yeniden ayağa kalkmaya çalışıyor
Ama hayat pahalılığı o kadar arttı ki, bu toparlanma günlük hayatta rahatlama yaratmıyor.
Kayseri Nerede, İstanbul Nerede?
Bu grafikte, 2024 yılında bölgelere göre kişi başına düşen gelir dolar cinsinden gösteriliyor. Yani her bölgede yaşayan bir kişinin ortalama olarak dünyaya karşı ne kadar ekonomik gücü olduğu anlatılıyor.
Kayseri’nin içinde yer aldığı bölge (Kayseri–Sivas–Yozgat), kişi başına yaklaşık 11 bin dolar seviyesinde görünüyor. Bu rakam, Türkiye ortalamasına yakın ama ülkenin en üst sıralarından oldukça uzak.
İstanbul ile Kayseri Arasında Büyük Fark Var, Grafiğin en tepesinde İstanbul yer alıyor:
İstanbul: 24 bin 452 dolar
Kayseri bölgesi: 11 bin dolar civarı
Yani İstanbul’da yaşayan biri, Kayseri’de yaşayan birine göre yaklaşık iki kat daha fazla ekonomik güce sahip görünüyor.
Kayseri üretiyor ama kazanamıyor: Aynı ülke, Aynı market, Farklı alım gücü
Aynı ülkede yaşıyoruz, Aynı markete giriyoruz ,Ama alım gücü aynı değil. Kayseri Sanayi Şehri Ama…
Kayseri denilince akla: Sanayi, Üretim, Mobilya, tekstil, gıda geliyor.
Yani şehir çalışıyor, üretiyor. Ama bu üretim:
Maaşlara yeterince yansımıyor, Refah olarak geri dönmüyor Bu yüzden Kayseri, üretmesine rağmen orta sıralarda sıkışıp kalmış durumda.
Doğu ve Güneydoğu ile Kıyas Grafiğin alt sıralarında: Şanlıurfa, Van
Muş Ağrı Diyarbakır gibi iller var. Bu bölgelerde kişi başına gelir 6–8 bin dolar bandında.
Kayseri bu illerden daha iyi durumda, evet.
Ama İstanbul, Ankara, Kocaeli gibi şehirlerle kıyaslandığında çok geride.
Kayseri Aç değil, Ama tok da değil!
Çalışıyor, Ama zenginleşemiyor. İstanbul’da 1 yılda kazanılan para, Kayseri’de 2 yılda kazanılıyor gibi bir tablo var.
Bu grafik bize şunu söylüyor:
Türkiye’de şehirler arasında büyük gelir uçurumu var
Kayseri üreten ama karşılığını tam alamayan şehirlerden biri
Emek var, sanayi var ama refah eşit dağılmıyor
Kayseri için asıl soru şu:
“Bu kadar çalışıyoruz ama neden İstanbul kadar kazanamıyoruz?
“Kayseri üretiyor ama neden zenginleşemiyor?
2024 verilerine göre kişi başına gelirde ilk 10 il arasında İstanbul, Kocaeli ve Ankara yaklaşık 24 bin dolar seviyeleriyle zirvede yer alırken, Kayseri bu listenin dışında kalıyor. Oysa Kayseri sanayisi, üretimi ve ihracatıyla öne çıkan bir şehir. Buna rağmen Kayseri’de kişi başına gelir yaklaşık 11 bin dolar seviyesinde bulunuyor. Bu tablo, Kayseri’de üretilen değerin şehirde kalmadığını gösteriyor. Fabrikalar Kayseri’de olsa da şirket merkezleri ve kârlar büyükşehirlerde toplanıyor. Halk diliyle söylemek gerekirse Kayseri çalışıyor, kazanç başka şehirlere yazılıyor. Bu durum, gelir adaletsizliğinin şehirler arasındaki en net örneklerinden biri olarak öne çıkıyor
