Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Abdullah İnci, küresel ısınma, sıcaklık ve rutubetin kene popülasyonunun artmasında kritik rol oynadığını belirtti. Prof. Dr. İnci, toprak işlenmemesi, yaban hayatının güçlenmesi ve çiftlik hayvan sayısının azalmasının da bu artışa zemin hazırladığını vurguladı.
Kene popülasyonundaki artış mevsimsel bir olgu
Kayseri, Sivas ve Yozgat gibi bölgelerde yaz aylarında artış gösteren keneler ve bu kenelerin taşıdığı Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) virüsü üzerine açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Abdullah İnci, “Kenelerin mevsimsel aktivitesi her yıl düzenli olarak gerçekleşen bir olaydır. Popülasyonda bilimsel olarak kanıtlanmış ilave bir artış yoktur” dedi.
Prof. Dr. İnci, kırsal alanlara çıkıldığında insanların kenelerle karşılaşmasının yeni bir durum olmadığını belirterek, "Bu durum, nüfusun yüzde 20'sinin kırsalda, yüzde 80'inin ise şehirde yaşamasıyla oluşan yeni sosyal normun bir yansımasıdır" ifadesini kullandı.
Kene kaygısı ve sosyal medyada yayılan korku
Yeni neslin kene konusunda bilgi eksikliğinin endişe yarattığını aktaran Prof. Dr. İnci, “Gençler keneyi tanımıyor, nasıl beslendiğini bilmiyor. Bu da sahaya çıktıklarında korku ve kaygıya neden oluyor. Sosyal medya ortamında bu korkular kasıtlı olarak büyütülüyor. Tıklanma ve para kazanma amaçlı büyük bir istismar söz konusu” diyerek sosyal medyadaki dezenformasyona dikkat çekti.
Kene kaynaklı ölümler tedbirsizlikten kaynaklanıyor
Kenelerin taşıdığı hastalıkların riskine değinen Prof. Dr. İnci, “Ölümler kene popülasyonundaki artıştan değil, insanların tedbirsiz davranmasından kaynaklanıyor” dedi. Kenelerin patojen taşıyabileceğini ancak enfeksiyonun yalnızca kene kan emdiğinde ve patojeni bulaştırdığında ortaya çıktığını hatırlattı.
“Tabiatta keneler her zaman vardı ve olmaya devam edecekler. Biz insanların ekosistem içinde bilinçli hareket edip, korunma tedbirlerini alması gerekiyor” diyerek tedbirlerin önemini vurguladı.
Küresel ısınma ve çevresel faktörler kene artışını tetikliyor
Prof. Dr. İnci, küresel ısınmanın, artan sıcaklık ve rutubetin kene hareketlerini doğrudan etkileyen önemli abiyotik faktörler olduğunu açıkladı. Ayrıca biyotik faktörlerin de göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtti.
Eskiden toprakların işlenmesinin dişi kenelerin yumurtalarının tahrip edilerek nesil sayısını azalttığını anlatan İnci, “Bugün topraklar işlenmiyor, yaban hayatı güçlendi, çiftlik hayvan sayısı dramatik şekilde azaldı. Büyükbaş hayvanların merada otlatılması bırakıldı. Tüm bu etkenler kene popülasyonunun artmasına yol açtı” ifadelerini kullandı.
Kene popülasyonunun azaltılması için alınacak tedbirler
Prof. Dr. İnci, kene popülasyonunun azaltılması için geçmişte köylerde uygulanan büyükbaş ve küçükbaş hayvanların kene mevsiminde ilaçlanması gibi yöntemlerin tekrar hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.
“Keneyle mücadele ancak bilinçli projeler ve koruyucu uygulamalarla mümkün olur. Bunlar yapılırsa popülasyonda başarıyla azalma sağlanabilir” diyerek çözüm önerilerini aktardı.
