Değer Bilgi Merkezi adı verilen sistem önce İstanbul’da devreye alınacak, ardından tüm Türkiye’de kullanılacak. Uygulama, taşınmazların gerçek değerlerini parsel bazında ortaya koyacak. Böylece hem yatırımcılar hem de satıcılar aynı veriye bakabilecek. Ayrıca spekülatif fiyat artışlarının önüne geçilmesi hedeflenecek.
Taşınmaz değerleri yapay zeka ile belirlenecek
Yeni sistemde değer tespiti tamamen dijital ortama taşınıyor. Yapay zeka destekli algoritmalar, bölgelerin gerçek satış verilerini analiz ederek doğru fiyat aralıklarını belirleyecek. Uzmanlar, bu sayede yıllardır süren fiyat belirsizliğinin önemli ölçüde azalacağını söylüyor. Emlak danışmanları, yatırımcıların artık yalnızca piyasadaki söylentilere göre değil, resmi verilere göre hareket edeceğini belirtiyor. Aynı zamanda kullanıcılar, satın almak ya da satmak istedikleri taşınmazın geçmiş verilerini görebilecek. Böylece bölgeler arası fiyat uçurumları daha kolay analiz edilecek.
Uzmanlar uyarıyor: “Veri doğruluğu kritik olacak”
Gayrimenkul hukuk uzmanlarına göre sistemin başarısı doğru veri akışına bağlı. Verilerin belediyeler, bakanlık birimleri ve tapu kayıtlarından eş zamanlı toplanması gerekiyor. Uzmanlar bu aşamada çoklu kaynak kullanımının şart olduğunu ifade ediyor. Yanlış veri aktarımlarının fiyat tespitini olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor. Ayrıca algoritmaların manipüle edilmemesi için denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi öneriliyor. Değer Bilgi Merkezi’nin bağlayıcı değil, referans niteliğinde kullanılması gerektiği vurgulanıyor.
Tapu harcı kaybı önlenebilir
Sektör temsilcilerine göre sistemin bir diğer önemli hedefi tapu harcı kaybının azaltılması. Bugün birçok satış belediye rayiç değerinden gösterildiği için ciddi farklar oluşuyor. Uzmanlar, gerçek değer analizinin devreye girmesiyle tapu işlemlerindeki kaybın azalacağını belirtiyor. Maliye Bakanlığı’nın uzun süredir bu konuda adım attığı biliniyor. Yeni sistemin yaygınlaşmasıyla kayıt dışı satışların da azalacağı tahmin ediliyor. Böylece devlet gelirlerinde önemli bir artış sağlanabileceği ifade ediliyor.
