Ehram kumaşının geleneksel kullanımının büyük ölçüde terkedilmesine rağmen, moda dünyasına farklı tasarımlarla girmesi için özel çalışmalar yürütülüyor. Erzurum’daki birçok atölyede, koyun yününden elde edilen ipliklerin dokunmasıyla hazırlanan ehram kumaşı, giyimden süs eşyalarına, tablolardan yastıklara kadar onlarca farklı üründe kullanılıyor. Erzurum, Bayburt, Erzincan, Elazığ, Ağrı, Van, Malatya ve Kayseri gibi illerde, ehram; ince eğrilmiş koyun yününden yapılan ve düz yüzeyli mekikli dokuma ile elde edilen kadın dış giysisinin adı olarak biliniyor. Yazılı kaynaklarda ehramın ilk kullanımına dair kesin bilgi olmasa da, bugünkü şekliyle 1850’li yıllardan beri kullanıldığı belirtiliyor.
Koyun yünü tercih ediliyor
Ehram için koyunların 6-7 aylarında kırkılan yünleri tercih ediliyor. Bölge halkı, yünün tellerinin uzun olmasına, yağmurda çekmemesine ve kısır koyun veya koç yününden ehram yapılamayacağına inanıyor. Ehramın değeri, ipin inceliğiyle doğru orantılı olarak değerlendiriliyor. Kumaşta genellikle kahverengi, siyah ve krem gibi doğal renkler kullanılırken, renkli iplerle dokuma sırasında veya sonradan elle nakış işleniyor. Yazın açık renk, kışın ise koyu renk tercih ediliyor. Doğal yün oluşu nedeniyle, özellikle kışın örtünmeyle beraber ısınma avantajı sağlıyor. Ehram, sağlıklı ve kimyasal madde içermemesi nedeniyle kadın/erkek giysisi ve aksesuarlarda (kadın el çantası, cüzdan, dizlik, erkek yelekleri, kravat, kemer, anahtarlık, magnet) kullanılabiliyor.
Kadınların örtünmesi için kullanılıyordu
Ata yadigârı olarak bilinen ehram, geçmişte kadınların örtünmek amacıyla kullandığı bir kumaşken, günümüzde çeşitli nakış teknikleriyle süslenerek ayakkabıdan cüzdana, ceketten kravata, masa örtüsünden anahtarlığa kadar pek çok ürünün yapımında değerlendiriliyor. Ehram ustaları bahar döneminde köy köy dolaşarak en iyi koyun yünlerini topluyor. Alabalık suyunun bulunduğu köylerde yünler tokaçlama yöntemiyle yıkanıyor. Temizlenen yünün kaliteli kısımları ayrılarak tarama ve çirişleme işlemlerinden geçiriliyor ve ipler, tezgâhta dokumaya hazır hâle getiriliyor.
