Türkiye’de kamu kurumlarının elektronik imza güvenliğini sarsan ve eğitim sistemine ağır darbe vuran sahte diploma soruşturmasının detayları ortaya çıktı. Çok sayıda kamu kurumu yöneticisinin elektronik imzasını kopyalayarak sahte üniversite, lise diplomaları ve sürücü belgeleri düzenleyen şebeke hakkında Mayıs ayında açılan davada 134 şüpheli yer aldı. Temmuz ayında tamamlanan ikinci iddianamede ise 65 şüpheli daha davaya eklendi.
Soruşturma kapsamında, 5 üniversiteden toplam 53 kişinin adı iddianamede geçti. Bu kişiler arasında akademisyenler, memurlar ve farklı meslek gruplarından isimler bulunuyor.
Üniversitelere göre dağılım
- Atatürk Üniversitesi: 18 kişi
- Yıldız Teknik Üniversitesi: 15 kişi
- Ege Üniversitesi: 13 kişi
- Mersin Üniversitesi: 5 kişi
- İnönü Üniversitesi: 2 kişi
E-imza kopyalama ööntemi
İddianameye göre şüpheliler, BTK Başkanı, YÖK Eğitim Daire Başkanı ve bazı üniversite yöneticileri dahil çok sayıda kamu görevlisine ait elektronik imzaları TÜRKTRUST ve E-İMZATR sistemleri üzerinden kopyaladı. Bu imzalarla üniversite bilgi sistemlerine, Milli Eğitim Bakanlığı kayıtlarına ve sürücü belgesi veritabanlarına erişim sağlandı. Böylece sahte diplomalar, değiştirilen sınav sonuçları ve usulsüz ehliyet belgeleri düzenlendi.
Deprem mağdurlarının isimleri kullanıldı
6 Şubat 2023 depremlerinde hayatını kaybeden bazı avukatların diploma kayıtları sistemden silinerek, yerlerine diploma almak isteyen kişiler için sahte kayıtlar oluşturuldu. Bu usulsüzlüğün fark edilmemesi için kayıtlar e-Devlet üzerinde gerçek diploma gibi görünecek şekilde işlendi. Bazı durumlarda bu kayıtların silinmesi için 150 bin TL’ye kadar para talep edildi.
Büyük maddi çıkar hedefi
Soruşturma dosyasına yansıyan bilgilere göre, şüpheliler 70 ila 400 bin TL arasında değişen ücretlerle sahte lise, üniversite ve mesleki diplomalar düzenledi. Ayrıca, 400’e yakın akademisyenin usulsüz şekilde kadro aldığı, aralarında doçent ve profesör unvanına sahip isimlerin de bulunduğu öne sürüldü.
Organizatör isimler
İddianamede öne çıkan isimlerden Ziya Kadiroğlu ve Zeynep Karacan’ın, hem kendi adlarına hem de başkaları adına sahte kayıt oluşturdukları, Atatürk, Ege, Mersin, İnönü ve Yıldız Teknik üniversitelerinin sistemlerinde değişiklik yaptıkları tespit edildi.
Yargı süreci ve olası cezalar
Sanıklar hakkında 5 yıldan 50 yıla kadar hapis cezası talep ediliyor. İddianame, olayın yalnızca bireysel menfaat sağlama boyutunda değil, kamu güvenliği, devlet sistemlerinin güvenilirliği ve akademik etik açısından da büyük bir skandal niteliğinde olduğunu ortaya koyuyor.
Bu dava, elektronik imza güvenliği, üniversite kayıt sistemleri ve kamu kurumlarının dijital altyapısının güvenilirliği konusunda ciddi soru işaretleri yaratırken, kamuoyunda “diploma güvenilirliği” tartışmalarını da yeniden alevlendirdi.
