Türkiye’de sosyal yardım mekanizmalarının yeniden düzenlenmesiyle birlikte, hane gelirini asgari ücret düzeyine tamamlamayı hedefleyen yeni model için teknik çalışmalar tamamlanma aşamasına geldi. Sistem, aylık toplam geliri belirlenen eşiğin altında kalan ailelere devlet tarafından düzenli maaş verilmesine dayanıyor. Böylece hiçbir hanenin asgari ücretin altında bir gelirle yaşamaması amaçlanıyor. Model, yalnızca para desteği sağlayan klasik yardım programlarından farklı olarak, her bireyin ekonomik hayata katılmasını teşvik eden yapısal bir dönüşüm hedefliyor.
Pilot Uygulama 2026’da Bir veya İki İlde Başlatılacak
Vatandaşlık Maaşı’nın koordinasyonu Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yürütülecek. Edinilen bilgilere göre 2026 yılında bir ya da iki ilde pilot uygulama başlayacak ve sistemin etkisi ölçülecek. Pilot illerdeki sonuçların değerlendirilmesinin ardından, uygulamanın kademeli olarak tüm ülke genelinde yaygınlaştırılması bekleniyor. Çalışmanın temel hedefi, gelir eşitsizliğini azaltmak ve sosyal güvenlik ağını daha bütüncül hale getirmek.
Kimler Yararlanabilecek? Koşullar Netleşiyor
Vatandaşlık Maaşı, özellikle işgücüne katılımın düşük olduğu veya gelir oynaklığının yüksek seyrettiği bölgelerde uygulanacak. Programa başvurabilmek için iki temel şart öne çıkıyor:
– Ailede hiç kimsenin çalışmıyor olması,
– Toplam hane gelirinin asgari ücret seviyesinin altında kalması.
Bu şartlar sağlandığında devlet, aile gelirini hesaplayarak eksik kalan kısmı düzenli olarak tamamlayacak. Böylece her haneye asgari bir yaşam standardının sağlanması hedefleniyor. Uygulamada ayrıca hane üyelerinin mesleki gelişimi, destek programlarına katılımı ve istihdama yönlendirilmesi de takip edilecek.
Bu İllerde Başlayacak
Ankara kulislerinde dolanan bilgilere göre, vatandaşlık maaşı ilk olarak 6 Şubat depremlerinden etkilenen illerde hayata geçecek.
Destek, Evde Bir Kişi İşe Girene Kadar Devam Edecek
Vatandaşlık Maaşı geçici bir uygulama niteliği taşımıyor; hanedeki bireylerden en az birinin iş bulması ve düzenli gelir elde etmeye başlamasına kadar destek sürecek. Bir kişi istihdama yerleştiğinde ödemeler durdurulacak ancak devlet bu süreçte aktif rol üstlenerek işe yerleştirme desteği, danışmanlık ve takip mekanizmalarıyla aileye rehberlik etmeye devam edecek. Bu yönüyle model, sadece gelir desteği değil, aynı zamanda sürdürülebilir istihdama geçişi hedefleyen bir sosyal politika aracı olarak değerlendiriliyor.
