Kışın habercisi, Eylül ayının gelmesiyle evlerde kışlık erzak hazırlıkları hızla devam ediyor. Yufka yapımı, salça kaynatma işlemi, acılı menemen, turşu yapımı yıllar öncesinden süregelen kış için bir hazırlık aşaması.
KIŞ HAZIRLIKLARI BAŞLADI
Nevşehir’in Kozaklı ilçesinde yaşayan Hacer Gürbüz, yıllardır kış hazırlık yapanlardan. Peki şu zamanda salçayı temin edilecek bir çok bakkal, market varken, neden hala onca meşakkatli işi tercih ediyor? İşte Gürbüz, bu işin inceliklerini şu şekilde anlatıyor:
“Neden bakkallardan ya da marketlerden almak yerine elde yapmayı tercih ediyorsunuz?”
“Kızım, salçadan başlayayım anlatmaya,bahçemizde yetişen domateslerle yapıyoruz amayetmiyorsa, yerli domatesi satın alıyoruz, 100 kilo domates, iki, beş kiloluk bidonu doldurur, önce Domateslerinizi yıkayıp temizlerken aynı zamanda saplarını da ayıklarız. Domatesleri büyüklüklerine göre ikiye ya da dörde bölerek derince bir kapa ya da teliz torbaya koyarız. 2_3 gün içinde acı suyu denilen suyu var gersitadı olur, o gitsin diye. İyice yumuşayacak olan domatesleri, ince delikli büyükçe bir süzgeç yardımıyla kabuklarından ve çekirdeklerinden ayırırız. Kabuğu ve çekirdeğinden ayrılan domates, kırmızı bir püre ve sarı bir su bırakır.
Sonra elde edilen malzemeyi, bir tülbent ya da bez torba yardımıyla suyunu süzeriz. Suyu iyice süzülen domates pürenizi salça haline getirmek için bundan sonra domates ya domates pürenizi tepsilere boşaltıp, tuzunu ekleyerek güneşte bekletiriz ya da derince bir tencere içinde kaynatarak salça haline getirebiliriz, yapanın tercihi, ama illa ki güneşte kurutacaksan üzerine bir tülbent örtüp ara sıra karıştırman münasip. Kaynatarak salça yapıyorsan sık sık karıştırarak dibinin tutmaması gerek. Bağda,bahçede, yeten domatesin tadını tutar mı bakkal, market salçası” diye konuştu.
Kışlık yufkanın, acılının, menemenin, turşunun yapımlarının da elde yaptıklarını anlatan Hacer Gürbüz “Doktorlar çır çır çığırıyor, organik beslenin diye, o raftaki kutular daha mı iyi, elde yapılandan evveller ne güçlü kuvvetliydi. Şimdiler hep çürük, neden bilir misin yavrum, zamanında yeteni yemiyor, kışın salatalık yersen, yazın havuç yersen hastalıktan da kurtulamazsın, kurutulmuş sebze, meyve nasıl kıymetli olur kışın” dedi.
Yazın güneşinden de vitamini alıyor
Turşunun önemini de vurgulayan Gürbüz, kış ayında enfeksiyon hastalığına, iyi geldiğini belirtti. Gürbüz, ”Yine hepsini kendi yetiştirdiğimiz bahçeden, bostandan, sebzeler. Yazın güneşinden de vitamini alıyor ki nasıl yararlı olur çoluğa çocuğa” ifadelerini kullandı.
Gürbüz, kışlık kurutulan sebzeler ve meyveler için de son günler olduğunu söyledi.
Kış için önemli olan bu yiyecekler, yapanlara zorluk yaşatsa da besin içeriği olarak zengin. Yapımında cefa çekilmiş olsa da bir kaynar kazanın yanında sohbet, her zorluğu unutturur cinsten.
Öte yandan, bahçesi olanlar, sebze ve meyve ihtiyacını organik olarak karşılıyor. Bahçesi veya yetiştirecek yeri olmayanlar ise alışveriş için organik pazarların yolunu tutuyor.
Eylül ayı çıkmadankışlık hazırlıkları yapmak isteyenler, köylerinde salçalarını, yufkasını yapıyor olmayanlarsa siparişle hazırlık yapıyor.
