Şehir içi yolcu taşımacılığı yapan esnaf için geçerli olacak yeni sistem dikkat çekiyor. Uygulama 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren hayata geçirilecek ve pek çok mükellefi ilgilendirecek. Değişiklikler aynı işi yapan esnafın farklı şehirlerde farklı rejimlere tabi olmasının önüne geçmeyi hedefleyen düzenlemelerle açıklanıyor.
Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemelerle birlikte büyükşehirlerde faaliyet gösteren esnaf için vergi sistemi değişiyor. 2026 yılı itibarıyla yeni vergilendirme yapısı geçerli olacak. Daha önce 13 büyükşehirde uygulanan gerçek usulde vergilendirme, kalan 17 büyükşehri de kapsayacak. Böylece 30 büyükşehrin tamamında aynı işi yapan esnaf aynı vergi rejimine dâhil edilecek. Yeni düzenlemeyle birlikte şehir içi yolcu taşımacılığı yapan esnaf basit usulden çıkarılarak gerçek usulde vergilendirilecek. Bu kapsamda KDV, gelir vergisi ve stopaj gibi yükümlülükler devreye girecek.
Gerçek usule geçiş hangi grupları etkileyecek?
Ticari taksi, dolmuş, minibüs ve otobüs gibi şehir içi yolcu taşımacılığı yapan esnaf düzenlemeden doğrudan etkilenecek. Bu esnaf grupları için 1 Ocak 2026 itibarıyla vergilendirme sistemi değişmiş olacak. Böylece basit usul yerine gerçek usul uygulaması yaygınlaşacak. Sistem değişikliğiyle birlikte beyan ve kayıt süreçleri de farklı yöntemlerle yürütülecek. Defter Beyan Sistemi yeni dönemin temel araçlarından biri olacak. Gerçek usule geçen mükelleflerin işlemleri bu sistem üzerinden takip edilecek.
Basit usulde kimler kalmaya devam edecek?
Büyükşehir sınırları içinde yer almasına rağmen nüfusu 30 binin altında olan ilçelerde faaliyet gösteren taşımacı esnaf basit usulde kalabilecek. Gerekli şartları taşıyan bu mükellefler mevcut sistemden yararlanmaya devam edecek. Büyükşehirlerde mahalle statüsüne dönüşen ve nüfusu 2 binin altında kalan bazı köy ve beldelerde faaliyet gösteren mükellefler de basit usulden yararlanabilecek. Böylece nüfus ölçütü kriter olarak belirlenmiş olacak. Basit usul ile gerçek usul arasındaki farklar bu çerçevede açıkça ortaya konuluyor. Vergi yükümlülüklerinin kapsamı da buna göre genişliyor.
Kayıt ve beyan süreçleri nasıl yürütülecek?
Gerçek usule geçecek mükelleflerin kayıt, defter ve beyanname işlemleri Defter Beyan Sistemi üzerinden gerçekleştirilecek. 1 Ocak 2026’dan itibaren bu işlemler meslek odaları ve birlikler aracılığıyla da yapılabilecek. Böylece kayıt süreçlerinde idari kolaylık sağlanacak. Esnafın sisteme uyum süreci bu araçlarla desteklenecek. Basit usule tabi olanlarla gerçek usule tabi olanlar arasında yükümlülük farklılığı belirginleşecek. Yeni yılda yürürlüğe girecek diğer düzenlemelerle birlikte vergi alanında kapsamlı bir dönüşüm gerçekleşecek.
Yeni yılda oyuncak ithalatında imalatçı ve ithalatçı bilgileri zorunlu hale gelecek. Yeni kurulacak şirketler için Elektronik Ticari Defter Sistemi uygulaması başlayacak. Yerli katkı oranı yüzde 51’in altında olan ürünler için “yerli katkı oranı raporu” hazırlanacak. Amatör balıkçılık yapanlar için Amatör Balıkçı Belgesi zorunlu hale gelecek. 2026 yılıyla birlikte özellikle büyükşehirlerde faaliyet gösteren esnaf için mali yükümlülüklerde önemli değişiklikler ortaya çıkacak. Tüm düzenlemeler bir arada değerlendirildiğinde yeni vergi döneminin çerçevesi belirginleşiyor.
