IBM ve Google gibi devler, halihazırda bulut üzerinden erişilebilen NISQ (hataları henüz tam giderilememiş) makineler sunuyor. IBM’in 1 000+ kübitlik “Condor” dizisini 2024’te, 1 386 kübitlik çok çip “Kookaburra”yı ise 2025’te hizmete alması bu sürecin kilometre taşları arasında.
2025–2027: “Faydalı Ölçek” Dönemi Kapıda
“Faydalı ölçek” (utility scale) denen eşiğe, 10^4 kübit mertebesinde hata düzeltmeli makinelerle ulaşılması bekleniyor. IBM, Starling adlı 10 000 kübitlik sistemini 2029’da ayağa kaldırmayı planlarken, 2025–2027 arasında 200–400 mantıksal kübitlik ilk prototiplerin bilimsel hesaplamalarda kuantum avantajı sağlaması bekleniyor.
Microsoft’un Topolojik Hamlesi
Şubat 2025’te tanıtılan “Majorana 1” çipi, topolojik kübitlerle hataları doğuştan bastırma yaklaşımının ilk ticari örneği oldu. Bu tasarım, 2030’a kadar ölçeklenebilir kuantum süperbilgisayara giden yolu kısaltmayı hedefliyor.
Avrupa Birliği’nden “Quantum Act” Çıkarması
AB, Temmuz 2025’te açıkladığı Quantum Act ile 2030’a kadar küresel liderliği hedefliyor; özel yatırımı çekmek için yeni teşvikler geliyor. Bu hamle, kuantum start uplarını ABD ve Asya’ya kaptırmama planının da omurgası.
2030+: Hata Düzeltmeli Kuantum & Sıradan Kullanıcıya Yolculuk
Quantinuum, 2030’da evrensel hataya dayanıklı makinelerle “ticari dönüm noktası” vaat ediyor. Sektörde yaygın görüş, 2030’ların başında ilaç tasarımı, malzeme bilimi ve lojistik simülasyonlarının kuantum hızlanacağı; tüketiciye dokunan uygulamaların ise 2035 sonrası dalga dalga geleceği yönünde.
Post Kuantum Kriptografi: Günlük Hayatımıza İlk Dokunuş
Kuantum bilgisayarların tam gaz hayata girmesini beklemeden, post kuantum kriptografi geçişi şimdiden başladı. ABD, AB ve Türkiye’de devlet kurumları 2027’ye kadar kuantuma dayanıklı şifrelemeye geçmeyi planlıyor. Uygulamanın siz fark etmeden akıllı telefonunuzdaki mesajlaşma uygulamasına bile girmesi olası.
Peki, “Ne Zaman Laptop’uma Kuantum Çip Takacağım?”
Kısa cevap: Büyük ihtimalle takmayacaksınız. Kuantum donanım, süperiletken soğutma veya fotonik optik masaları gerektirmeye devam edecek. Ancak bulut tabanlı servisler sayesinde “arka planda kuantum”, ön tarafta klasik cihazlar formülüyle 2030’ların ortalarında günlük uygulamalara dokunmuş olacağız.
Kuantum dünyası, kelimenin tam anlamıyla “paralel evren” vaat ediyor. Gelişmeleri takipte kalın; çünkü kübitler kapınızı çalmaya sandığınızdan erken gelebilir!
