Marmara bölgesindeki deprem riskiyle ilgili çarpıcı açıklamalarda bulunan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) emekli öğretim üyesi Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Marmara Denizi'nde bazı fay segmentlerinin "fay valfi" olarak bilinen özelliğinin açık olduğunu ifade etti. Sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, bu durumun büyük depremlerin beklentisini nasıl etkileyebileceğini ve deprem geriliminin nasıl boşaldığını detaylandırdı.
Prof. Dr. Bektaş, fay valfi kavramını, yerin derinliklerinden gelen sıcak su ve metan gazlarının fay hatları boyunca yüzeye çıkabilme kapasitesi olarak tanımlayarak, bu akışkanların yer hareketlerini kolaylaştırdığına dikkat çekti. "Fay valfi fayın derininden yükselen basınçlı akışkanları geçirme derecesini belirler. Basınçlı akışkanlar sayesinde gerilim yavaşça boşalıyor, bu da büyük depremler için gerekli olan yüksek gerilimin birikmesini engelliyor" dedi.
Bektaş, Tekirdağ-Orta Marmara ve Çınarcık Çukurları'nda gözlemlenen sıcak su ve metan gazı çıkışlarının fay sisteminin açık olduğuna işaret ettiğini belirtti. Prof. Dr. Bektaş'ın ifadeleri, Marmara'daki büyük bir deprem beklentisinin zayıfladığına dair bir uyarı niteliği taşıyor. Bu önemli açıklamalar, bölgedeki deprem araştırmalarını yeniden gündeme getirdi.
Bektaş ayrıca, fay zonundaki sıcak su ve gaz çıkışlarının bu şekilde fayın kaymasını (creep) kolaylaştırdığına dikkat çekti. Bu süreç, büyük depremler öncesindeki gerilimin yavaşça boşalmasını sağlıyor. Marmara Denizi çevresinde yer alan faylar için bu akışkanlar, gerilim birikmesini engelleyerek, bölgedeki büyük depremler için beklentiyi düşürüyor.
Fay valfi ve deprem riski
Prof. Dr. Bektaş, sosyal medya üzerinden yaptığı diğer açıklamalarda, fayın derinliklerindeki sıkışmış sıcak suyun, deprem öncesindeki hareket nedeniyle yüzeye çıktığını ve bu akışkanların fay sistemini açtığını söyledi. “Fay zonundaki basınçlı sular, fayın kaymasını sağlayarak, orta büyüklükteki depremleri tetikliyor,” dedi.
Bektaş, Marmara bölgesinde fay sistemindeki bu hareketliliğin büyük depremler için çok önemli bir etken olduğunu vurguladı. "Fay valfi, çevre fayların gerilimlerini boşaltarak, büyük depremlerin oluşumunu engelliyor," diyerek, fayın tamamen kapanmasının ardından meydana gelecek büyük depremlerin olabileceğini ifade etti.
Sosyal medyada paylaşılanlar
Prof. Dr. Osman Bektaş, sosyal medya hesaplarından fay valfi ile ilgili yaptığı açıklamalarda Marmara’daki mevcut durumu daha da netleştirdi. 6.1 büyüklüğündeki Sındırgı depremi sonrasında fayın açıldığını belirten Bektaş, bu durumun fayın daha fazla kaymasını sağladığını ve gerilimin yavaşça boşaldığını ifade etti. "Fay valfi, tam kilitlenmeden önce depremler duracaktır," diyerek, Marmara'daki fay segmentlerinin uzun vadede nasıl bir etki yaratacağını gösterdi.
Prof. Dr. Osman Bektaş, Marmara’daki fay valfi durumunun açık olduğunu belirterek, bölgedeki deprem riskini farklı bir bakış açısıyla ele aldı. Bu gelişmeler, bölgedeki büyük depremler için daha dikkatli bir değerlendirme süreci başlatılmasına neden olabilir.
