Gıda güvenliği uzmanları, birçok kişinin artan yemekleri ertesi gün tekrar ısıtmayı günlük bir rutin olarak gördüğünü söylüyor. Ancak bazı yemeklerin yapısını bozan mikroorganizmalar, yeniden ısıtmada yok olmadığı gibi daha tehlikeli hale gelebiliyor. Özellikle oda sıcaklığında uzun süre bekleyen yemeklerde bakteri çoğalması hızla artıyor.
Bu bakteriler, tekrar ısınan yiyeceklerde toksin üretmeye devam ediyor. Uzmanlar, pişmiş yemeğin en fazla iki saat içinde buzdolabına konulması gerektiğini belirtiyor. Aksi durumda yemek zararlı mikroorganizmalar için ideal bir üreme ortamına dönüşüyor. Pek çok kişi, yemeğin kaynamasının tüm mikropları öldüreceğini düşünse de bu tamamen yanlış bir bilgi.
Bazı bakteriler yüksek ısıya rağmen toksinlerini koruyabiliyor. Bu nedenle “yeniden ısıtmak güvenlidir” algısı ciddi sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Yapılan hatanın fark edilmemesi durumunda ise sonuç mide bulantısından hayatı tehdit eden zehirlenmelere kadar uzanabiliyor. Özellikle evde kalan yemekleri çocuklara tekrar ısıtarak yedirmek çok daha büyük bir risk oluşturuyor.
Bu 5 Yemeği Asla Yeniden Isıtmayın
Yeniden ısıtılması en tehlikeli yiyeceklerin başında tavuk geliyor. Tavuğun protein yapısı ısıtıldıkça değişiyor ve bu durum sindirim sistemini zorlayan yeni bileşikler oluşturuyor. Ayrıca yanlış saklanmış tavuğun içinde Campylobacter veya Salmonella gibi bakteriler hızla çoğalıyor ve tekrar ısıtmak bu riski ortadan kaldırmıyor. Ispanak, pazı ve marul gibi yeşil yapraklı sebzeler nitrat içeriyor; yeniden ısınmaları durumunda bu nitratlar nitrite dönüşerek özellikle bebeklerde ve hassas kişilerde tehlikeli bir etki yaratabiliyor. Mantar ise protein yapısı bozulmaya çok açık bir besin olduğundan ikinci kez ısıtıldığında zehirlenme vakalarını tetikleyebiliyor. Patates de riskli besinler arasında yer alıyor.
Uzun süre oda ısısında duran pişmiş patateslerde Clostridium botulinum riski ortaya çıkabiliyor ve bu bakteri ısıtmayla dahi tamamen yok edilemiyor. En tehlikeli yiyeceklerden biri ise pirinç. Pişmiş pirinç, oda sıcaklığında beklediğinde Bacillus cereus bakterisi hızla çoğalıyor ve ürettiği toksinler tekrar ısıtmayla kaybolmuyor. Özellikle tavuklu pilav, iki farklı risk grubunu bir arada taşıdığı için uzmanların en çok uyardığı yiyecekler arasında yer alıyor.
Yemekleri Güvenli Saklamanın Altın Kuralları
Uzmanlar, yemeklerin güvenli bir şekilde saklanması için çok basit ama hayati önem taşıyan kurallar bulunduğunu söylüyor. Yemeği buzdolabına koymak için mutlaka iki saatlik süre aşılmamalı. Tekrar yenilecek yemek yalnızca bir kez ısıtılmalı, aynı yemeği defalarca ısıtmak ciddi sağlık riskleri yaratıyor. Isıtılan yemeklerin iç sıcaklığının minimum 75 dereceye ulaşması gerekiyor. Soğuk havalarda bile yiyeceklerin oda sıcaklığında bekletilmemesi gerektiği özellikle vurgulanıyor.
Buzdolabına konan sıcak yemeklerin küçük kaplara bölünmesi, hızlı soğuma sağladığı için çok daha güvenli kabul ediliyor. Donmuş yiyeceklerin oda sıcaklığında değil, buzdolabında çözülmesi gerektiği belirtiliyor. Mikrodalgada yapılan ısıtmanın her zaman eşit olmadığından, özellikle riskli yiyeceklerde tercih edilmemesi öneriliyor. Çocuklara verilecek yemeklerde ise tazeliğin mutlaka korunması gerektiği belirtiliyor. Evde yemek saklarken küçük tedbirlerle hem sağlık hem de aile bütçesi korunmuş oluyor. Uzmanlar, bu konuda bilinçlenmenin zehirlenme vakalarını ciddi şekilde azaltabileceğini söylüyor.
