Sekiz yıl süren takip sonucunda, soba kullananların akciğer kapasitelerinin hızla azaldığı belirlendi. Uzmanlar, soba dumanının sigara dumanına benzer etkiler gösterdiğini vurguladı. Hava kirliliğinin son yıllarda iki katına çıktığı bildirildi.
Avrupa’da uzun yıllar boyunca geleneksel ısınma yöntemi olarak kullanılan odun sobaları, sağlık açısından ciddi riskler barındırıyor. Amsterdam’da yapılan Avrupa Solunum Derneği Kongresi’nde açıklanan bulgular, odun sobası kullanan kişilerin akciğer kapasitelerinin, soba kullanmayanlara göre çok daha hızlı düştüğünü gözler önüne serdi. İngiliz Yaşlanma Boylamsal Çalışması verilerinden elde edilen sonuçlar, binlerce kişinin sekiz yıl boyunca takip edilmesiyle ortaya çıktı.
Partikül Kirliliği Sigara Dumanına Benziyor
Araştırmacı Dr. Laura Horsfall, odun sobasından çıkan yoğun partiküllerin akciğer dokularına doğrudan zarar verdiğini söyledi. Horsfall, bu dumanın hem ev içinde hem ev dışında zararlı hava kirliliğine yol açtığını belirtti. Ayrıca soba dumanında bilinen kanserojen maddeler bulunduğu ve bu durumun iltihaplanmaya neden olduğu vurgulandı.
İngiltere’de Emisyonlar İkiye Katlandı
2009’dan bu yana İngiltere’de odun sobası kaynaklı hava kirliliğinin iki katına çıktığı belirlendi. 2023’te evsel odun yakma emisyonlarının 6 bin tona ulaştığı açıklandı. University College London verileri, odun sobası kullanılan evlerin oranının 2022’de yüzde 9,4 iken 2024’te yüzde 10,3’e çıktığını gösterdi.
Çocuklar ve Yaşlılar Daha Çok Etkileniyor
Prof. Ane Johannessen, özellikle çocuklar ve yaşlıların bu durumdan daha fazla zarar gördüğünü belirtti. Sobadan çıkan ince partiküllerin, astım, KOAH ve akciğer kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarıyla doğrudan bağlantılı olduğu ifade edildi. Avrupa’da giderek artan soba kullanımı, uzmanlar tarafından halk sağlığı için büyük bir risk olarak değerlendiriliyor.
